Warunki dofinansowania do kotłów gazowych w 2025 roku
Czyste Powietrze to cieszący się ogromną popularnością rządowy program dofinansowania wymiany starych, nieefektywnych źródeł ciepła, głownie pieców węglowych na nowoczesne – energooszczędne i nie zatruwające środowiska.
Kotły gazowe to jedna z opcji najczęściej wybieranych przez właścicieli domów jednorodzinnych, w tym beneficjentów programu. Jednak wstrzymanie przyjmowania nowych wniosków i zapowiedź wznowienia Czystego Powietrza dopiero od końca marca 2025 r. budzi zaniepokojenie osób, które chciałyby otrzymać dopłatę, zwłaszcza że w Internecie krążą informację o zakazie dofinansowania źródeł ciepła na gaz. Jak to zatem będzie wyglądało w przyszłym roku?
Konieczność zmian w programie Czyste Powietrze
Pod koniec listopada 2024 r. zawieszono przyjmowanie nowych wniosków o dofinansowanie w ramach tego największego programu antysmogowego w Polsce. Obecnie trwa rozpatrywanie dokumentów już złożonych oraz wypłacanie dotacji. Jak informuje Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na internetowej stronie Czystego Powietrza, przyczyną tej sytuacji są nadużycia i oszustwa, dokonywane zarówno przez osoby składające wnioski, jak i firmy zajmujące się instalowaniem nowych źródeł ciepła. Zdarzały się sytuacje, że maksymalna kwota dotacji, przeznaczona teoretycznie dla najuboższych, była wypłacana osobom zamożnym. Nieuczciwi wykonawcy i pośrednicy zawyżali rachunki za materiały i robociznę do kwot czasem astronomicznych lub też wymuszali udzielanie pełnomocnictw, na podstawie których otrzymywali spore zaliczki, a potem znikali, zaś niczego nieświadomi beneficjenci programu musieli zwracać te kwoty. Dlatego w nowej odsłonie Czystego Powietrza, która ma ruszyć 31 marca 2025, wprowadzone zostaną istotne zmiany, w tym wypłata zaliczki na konto beneficjenta, a nie wykonawcy, uzyskanie określonego standardu energetycznego w wyniku realizacji inwestycji oraz wzmożone kontrole, mające na celu weryfikację, że najwyższy poziom dotacji otrzymali rzeczywiście najubożsi.
Zmiany w dotacjach, wynikające z prawodawstwa UE
Z punktu widzenia osób zamierzających otrzymać dotację do kotła gazowego istotne są zmiany wprowadzone przez UE. W październiku b.r. Komisja Europejska opublikowała nowe wytyczne dotyczące finansowania kotłów grzewczych, wynikające z planowanej dekarbonizacji sektora grzewczego do roku 2050. Sprecyzowano tym samym wymogi Dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków – EPBD. Zgodnie z tą Dyrektywą zużycie energii pierwotnej w budynkach mieszkalnych w UE ma zostać zredukowane o 16%. do roku 2030 i następnie o 20-22%. do roku 2035. Dlatego od początku 2025 r. obowiązywać będzie zakaz preferencyjnego finansowania kotłów na paliwa kopalne, czyli gaz ziemny, węgiel i olej opałowy. Dotacje unijne będą dotyczyć tylko kotłów wykorzystujących paliwa odnawialne, już od chwili zainstalowania. Jeśli chodzi o samodzielne kotły gazowe, wytyczne UE dopuszczają dofinansowanie tylko do zasilanych takimi paliwami odnawialnymi, takimi jak biogaz czy zielony wodór. Natomiast dotacje do kotłów podłączonych do sieci będą mogły być przyznane jedynie wtedy, gdy sieć ta w większości będzie przesyłać paliwa odnawialne. Wyjątek stanowią tu systemy hybrydowe, czyli obejmujące 2 źródła ciepła, takie jak kocioł na paliwa kopalne oraz odnawialne źródło energii, na przykład kocioł gazowy i pompę ciepła jednak pod warunkiem, że energia pochodząca z OZE posiada znaczny udział. Dokładnej wartości nie sprecyzowano, kraje członkowskie mają to ustalić we własnym zakresie. Obecnie w wielu krajach, takich jak np. Niemcy czy Francja, już teraz dofinansowanie dotyczy tylko systemów hybrydowych, które wykorzystują co najmniej 55-65 % energii ze źródeł odnawialnych. Komisja Europejska zastrzegła również, że także po 31 grudnia 2024 r. kraje UE nadal będą mogły wspierać finansowo inwestycje w kotły grzewcze na paliwa kopalne, podejmą taka decyzję przed końcem tego roku.
Dofinansowanie do kotłów gazowych w Polsce w 2025 r – zapowiedzi NFOŚiGW
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej już w październiku 2024 przekazał informacje o planowanym wycofaniu się z dofinansowywania samodzielnych kotłów na paliwa kopalne również w programie Czyste Powietrze. W zamiast zwiększone dotacje mają objąć systemy hybrydowe oraz OZE. Dnia 9 grudnia kierownictwo NFOŚiGW poinformowało na konferencji prasowej o nowych zasadach funkcjonowania programu Czyste Powietrze w 2025 roku. Wprowadzone zostaną gruntowne zmiany w kryteriach i sposobie przyznawania dotacji. Warunkiem otrzymania dofinansowania będzie podniesienie standardu zużycia energii końcowej w budynku minimum do 120 kWh/m2 na rok (czyli obowiązkowa termomodernizacja w przypadku nieocieplonych budynków). Zamiast dotychczasowych audytów energetycznych i świadectw charakterystyki energetycznej, którymi handlowano w sieci, ma być wprowadzony system ocen energetycznych. Jednak specjalista wystawiający takie dokumenty będzie musiał przyjechać do danego domu i tam dopiero określić, co należy zrobić w ramach wymiany źródła ciepła oraz termomodernizacji. Następnie zostanie rozliczony z efektów. Zapowiedziano również koniec dotacji do pieców gazowych w nowej odsłonie programu. Jednak osoby, które już zakupiły kotły pod koniec roku 2024, ale z powodu zawieszenia programu w listopadzie, nie mogły rozliczyć tej inwestycji, uzyskają jeszcze taką możliwość. Wielu inwestorów zwlekało bowiem z zakupem kotła lub złożeniem wniosku o dotację i zostało zaskoczonych niespodziewaną decyzją o przyjmowanie tych dokumentów. Dla tych osób przewidziano specjalną pulę w nowym Czystym Powietrzu, jednak trzeba będzie zaczekać kilka miesięcy, a wnioski złożyć według nowych zasad.
Pogłębiaj swoją wiedzę, czytaj poradniki
Opracowanie redakcja : (T.H.)
Materiał objęty prawem autorskim. Publikacja w części lub w całości wyłącznie za zgodą redakcji portalu www.ogrzewnictwo.pl
