Obecnie, ze względu na ekologię i coraz ostrzejsze przepisy wprowadzane w UE, systemy te zaczynają powoli przechodzić do historii, jednak nadal działają w wielu domach. W nowych domach instaluje się systemy energooszczędne i ekologiczne, takie jak kotły gazowe, pompy ciepła lub nowoczesne ogrzewanie elektryczne. Niektóre z tych systemów współpracują z instalacją fotowoltaiczną, co przynosi dodatkowe oszczędności.
Niezależnie jednak od wybranego systemu warto zlecić jego zainstalowanie oraz konserwację wyspecjalizowanej, sprawdzonej firmie. Koszty może będą wyższe, jednak najprawdopodobniej unikniemy przykrych niespodzianek w postaci nadmiernego zużycia energii lub nawet poważnej awarii czy pożaru. A koszty naprawy np. ogrzewania podłogowego mogą być bardzo wysokie. W przypadku kotłów gazowych montaż, uruchomienie oraz przeglądy okresowe bezwzględnie muszą być wykonywane przez osoby posiadające odpowiednie uprawnienia.
Niestety w Polsce nadal spala się w kotłach, zainstalowanych w starszych domach, zawilgocony węgiel, niesezonowane drewno lub nawet śmieci. Powoduje to nie tylko dymienie i zatruwanie środowiska, ale także prowadzi do powstania trudnych do usunięcia osadów, które poważnie zagrażają sprawnemu funkcjonowaniu pieca a nawet powodują awarię. Długa eksploatacja kotła bez okresowego czyszczenia powoduje, że ściany kotła pokryją się sadzą lub lepką smołą. Może nawet dojść do sytuacji, że spaliny zaczną wydostawać się poza kotłownię, a z komina będzie może wydobywać się ogień i w konsekwencji może dojść do pożaru. Dlatego, niezależnie od konieczności stosowania właściwego paliwa, kotły tego typu oraz współpracujące z nimi instalacje powinny być regularnie czyszczone i serwisowane po zakończeniu sezonu grzewczego. Regularne czyszczenie kotła na paliwo stałe wpływa znacząco na jego wydajność, zmniejsza koszty eksploatacji i poprawia bezpieczeństwo. Usługi czyszczenia można też zlecić fachowcom.
Nowoczesne kotły kondensacyjne posiadają wysoką sprawność oraz możliwość integracji z systemami inteligentnego domu. Jeżeli dom jest podłączony do sieci gazowej, to taki system ogrzewania może być najtańszy. Kotły są prawie bezobsługowe (sterowane elektronicznie), co jest bardzo wygodne dla właścicieli domów. Producenci kotłów gazowych zalecają, aby wykonywać ich przeglądy techniczne raz do roku, co jest jednym z warunków zachowania wieloletniej gwarancji. Jednak w Polsce, zgodnie z artykułem 62 ustawy Prawo budowlane, te przeglądy coroczne są obowiązkowe. Jest to podyktowane względami bezpieczeństwa. Ponadto, jeśli nie wykonano przeglądu i dojdzie do poważnej awarii pieca (nawet wybuchu gazu), firma ubezpieczeniowa może odmówić wypłacenia odszkodowania. Przegląd pieca gazowego musi być wykonywany przez osobę do tego uprawioną. Najlepszym okresem na jego wykonanie jest sezon wiosenno-letni. Obecnie koszty tej usługi, w zależności od typu kotła i lokalizacji domu, wynoszą około 100-400 zł. Jednak dzięki regularnie wykonywanej konserwacji kocioł będzie zużywał mniej gazu, co przełoży się na niższe rachunki za to paliwo. Podczas przeglądu pieca serwisant sprawdza najpierw szczelność instalacji gazowej, wentylację i połączenia elektryczne. Następnie kontroluje i czyści lub wymienia na nowe podzespoły pieca: palniki, filtry wymienniki ciepła. Na koniec dokonuje pomiaru temperatury i ciśnienia wody.
Kotły olejowe, podobnie jak gazowe, są bardzo wygodne dla użytkowników, gdyż ich działanie jest sterowane przez zaawansowaną elektronikę. Przeglądy okresowe tych urządzeń powinniśmy wykonywać po każdym tankowaniu paliwa, lecz nie rzadziej, niż raz w roku. Wymagają tego warunki gwarancji. Powinniśmy także wezwać pracownika serwisu w sytuacjach budzących niepokój, szczególnie takich jak: głośna praca, zapach spalin, wybuchowe odpalanie, wyłączanie, trudny zapłon. Zaniedbanie serwisowania prowadzi do nadmiernego gromadzenia się sadzy w komorze spalania i zmniejszenia wydajności kotła, wydostawania się spalin do pomieszczenia oraz uszkodzenia kotła. W ramach prac serwisowych sprawdza się dysze rozpylająca paliwo (powinna być wymieniana raz w roku), wykonuje oczyszczenie wymiennika i elektrod zapłonowych, regulację parametrów pracy palnika oraz wymianę wkładu filtra oleju. Na zużycie dyszy ma wpływ jakość oleju opałowego, dlatego powinniśmy stosować odpowiednie oleje od sprawdzonych dostawców. Obecnie koszt przeglądu kotła olejowego o mocy do 50 kW wynosi 400 – 450 zł.
Konserwacja pomp ciepła nie jest wymagana przepisami, jednak specjaliści zalecają jej przeprowadzanie przynajmniej raz w roku, najlepiej w okresie letnim. W ramach prac serwisowych sprawdza się połączenia elektryczne, zawory bezpieczeństwa i filtr wody obiegu grzewczego oraz szczelność obiegu. Nierównomierny obieg cieczy lub zapowietrzenie układu mogą powodują zmniejszenie wydajności pompy. Ponadto, w przypadku powietrznych pomp ciepła, powinno się systematycznie czyścić kanały powietrza nawiewanego i wywiewanego oraz kontrolować odpływ kondensatu. W przypadku ziemnej pompy ciepła typu solanka/woda serwisant sprawdza skład chemiczny solanki (ochrona przeciwzamrożeniowa), kontroluje i czyści filtr w obwodzie ciepła oraz sprawdza ciśnienie w obwodzie solanki, ewentualnie uzupełniając jej poziom. Natomiast w domu sprawdza się izolację rur solanki. Wadliwa izolacja rur powoduje powstawanie kondensatu i straty ciepła. Konserwacja pompy ciepła kosztuje obecnie od około 450 zł.
Ogrzewanie podłogowe wodne
Bardzo ważne jest monitorowanie stanu rur, kolektorów oraz innych elementów hydraulicznych. Podobnie jak w przypadku kotłów, powinno się przeprowadzać przegląd raz w roku. Instalację sprawdzamy się pod kątem nieszczelności, kontrolujemy stan złączek i uszczelek. i złączy. Jeżeli ogrzewanie podłogowe w domu posiada filtry, to trzeba je skontrolować i oczyścić. Konieczne jest także sprawdzenie i ewentualna wymiana płynu grzewczego, który może z czasem tracić swoje właściwości. Dobrze jest również pomyśleć o mechanicznym czyszczeniu rur, ponieważ zanieczyszczenia mogą zmniejszyć efektywność systemu i spowodować jego przedwczesne zużycie.
Ogrzewanie elektryczne, w tym podłogowe, jest w zasadzie bezobsługowe. Konserwacja ogranicza się do czyszczenia grzejników i sprawdzenia działania systemu przed sezonem grzewczym. Jednak specjaliści zalecają, aby co najmniej raz w roku dokonywać przeglądu i dokonać kontroli wszystkich połączeń elektrycznych oraz elementów grzewczych.
Pogłębiaj swoją wiedzę, czytaj poradniki
Opracowanie redakcja : (T.H.)
Materiał objęty prawem autorskim. Publikacja w części lub w całości wyłącznie za zgodą redakcji portalu www.ogrzewnictwo.pl