Które ogrzewanie tańsze – elektryczne czy gazowe?
Wiele osób zamierzając zbudować własny dom lub zmodernizować istniejący stoi przed koniecznością dokonania wyboru jego systemu ogrzewania. Obecnie dostępne opcje są dość liczne: pompy ciepła, kotły na ekogroszek czy pellet, kotły gazowe oraz różnego rodzaju ogrzewanie elektryczne. W artykule opiszemy dwa ostatnie systemy, co być może okaże się pomocne dla inwestorów w podjęciu ostatecznej decyzji.
Ogólne porównanie ogrzewania elektrycznego z gazowym w świetle cen energii i paliw oraz kosztów inwestycyjnych
Wielu inwestorów przy wyborze systemu ogrzewania dla swojego domu kieruje się przede wszystkim cenami paliwa czy prądu. Jednak trzeba uwzględnić także zapotrzebowanie na ciepło danego budynku oraz ilość energii otrzymywanej z danego źródła. W 2025 roku ceny kształtują się następująco:
- Energia elektryczna. W 2025 r jej średnia cena brutto to 1,11-1,21 zł/kWh (przy uwzględnieniu wszystkich kosztów, w tym przesyłu). Nowy dom, zgodny z WT 2021, posiada zapotrzebowanie na energię dla celów ogrzewania maksymalnie 70 kWh/m2 rocznie. Oznacza to, że taki dom o powierzchni 100 m2 zużywa w ciągu roku 7000 kWh energii, co przy ogrzewaniu prądem oznacza wydatek 7800 – 8500 zł rocznie.
- Gaz ziemny. Ceny tego paliwa brutto wahają się w przedziale od 4,00 do 4,75 zł brutto za 1m3. Oznacza to, przy średniej wartości opałowej gazu wynoszącej 10,55 kWh/m3 cenę 0,38 – 0,45 zł/ kWh. Teoretyczne koszty ogrzewania naszego przykładowego domu wyniosą 2650 – 3100 zł rocznie, czyli niemal 3 razy mniej, niż przy ogrzewaniu elektrycznym.
Pamiętajmy jednak, że stare, nieocieplone domy mają zapotrzebowanie na energię potrzebną do ogrzewania nawet 200 kWh/m2 rocznie, zaś ocieplone około 120. Tu koszty ogrzewania będą zatem znacznie wyższe. Jeśli chodzi o koszty inwestycyjne związane z zainstalowaniem danego systemu ogrzewania, to gazowe wypada tu znacznie drożej. Wynika to głównie z sporych kosztów zakupu oraz montażu kotła gazowego. Urządzenie to musi zostać zainstalowane przez specjalistów dysponujących odpowiednimi uprawnieniami. Ponadto konieczny jest montaż systemu rur, przyłączy i zabezpieczeń. Kocioł gazowy współpracuje z grzejnikami ściennymi lub wodnym ogrzewaniem podłogowym, co oznacza konieczność zainstalowania tych systemów. Szacunkowo dla domu po powierzchni 100m2 koszt wykonania instalacji C.O. to około 9000 zł. Ponadto inwestor musi wziąć pod uwagę koszty związane z systemem dystrybucji gazu. Jeżeli dom jest położony w miejscu bez dostępu do sieci gazowej (obszary wiejskie), trzeba będzie zainstalować zbiornik na gaz lub butlę. Dlatego w przypadku ogrzewania elektrycznego sytuacja pod tym względem wypada znacznie lepiej. Jest ono zdecydowanie tańsze w instalacji od gazowego. Na wybór odpowiedniego systemu ogrzewania będzie miało wpływ wiele czynników, między innymi: sytuacja finansowa inwestora, wybrana konstrukcja nowego domu czy stan techniczny istniejącego, preferencje mieszkańców odnośnie komfortu użytkowania systemu ogrzewania, oszczędność miejsca czy nastawienie do kwestii ekologii. Obecnie najpopularniejsze są: pompy ciepła, niskoemisyjne ogrzewanie gazowe oraz nowoczesne ogrzewanie elektryczne. Porównanie tych trzech systemów wypada często najkorzystniej dla pomp, jednak są to urządzenia dość drogie (cena zakupu oraz zainstalowania zaczynają się obecnie od około 30 000 zł).
Rodzaje ogrzewania elektrycznego dla domów jednorodzinnych
Obecnie do wyboru mamy zarówno elektryczne kotły zasilające instalację centralnego ogrzewania oraz wytwarzające ciepła wodę użytkową, różnego rodzaju grzejniki: ścienne, panelowe, pokojowe czy łazienkowe oraz ogrzewanie podłogowe lub ścienne. Ceny pojedynczych grzejników wahają się w przedziale od 80 do 300 zł. Koszt zakupu może jednak okazać się znacznie wyższy w przypadku bardziej zaawansowanych urządzeń (nawet 2000 zł).
- Elektryczne kotły C.O. Wymagają instalacji trójfazowej 400 V, produkowane w wersjach o mocy od kilku do ponad 20 kW.
- Grzejniki olejowe. Działają na zasadzie radiacji. Olej wypełniający urządzeniu wolno się nagrzewa, a później równie wolno oddaje ciepło do pomieszczenia.
- Grzejniki konwekcyjne (konwektorowe). Zasysają zimne powietrze, ogrzewają je, a następnie oddają ciepło do pomieszczenia na drodze konwekcji (niektóre modele także poprzez promieniowanie).
- Grzejniki promiennikowe na podczerwień. Podobnie jak Słońce emitują fale, które padając na ludzi oraz ściany i meble obiekty zamieniają się w ciepło.
- Elektryczne ogrzewanie podłogowe. Posiada wiele zalet, m.in. mniejsze zużycie energii do uzyskania komfortu termicznego, równomierny rozkład temperatur, oszczędność miejsca w pomieszczeniach. Wymaga jednak ułożenia w podłodze instalacji z kabli lub folii grzewczych. Cena takiej instalacji w całym domu 100m2 to około 18000 zł.
- Elektryczne ogrzewanie ścienne. Podobne do podłogowego, z tym ze elementy grzewcze ukryte są w ścianach – pod tynkiem lub płytami g-k.
- Piece akumulacyjne. To grzejniki elektryczne posiadające bardzo dużą pojemność cieplną. Wymagają taryfy dwustrefowej (G12) na prąd. Urządzenia te nagrzewają się (ładują) w nocy, gdy prąd jest tańszy, zaś w dzień oddają zmagazynowane ciepło. Średnia cena pieca akumulacyjnego to ok. 2000 zł.
Niektórzy do ogrzewania elektrycznego zaliczają także pompy ciepła, chociaż urządzenia te de facto nie zamieniają prądu w ciepło. Energia elektryczna jest w nich wykorzystywana do napędu sprężarki oraz pompy obiegowej, zaś energia cieplna pochodzi ze źródła odnawialnego: powietrza, gruntu lub wody. Powoduje to, że z 1 kWh energii elektrycznej można uzyskać przeciętnie 4 kWh ciepła. To kilka razy większa efektywność w porównaniu do systemów z kotłami gazowymi czy na paliwa stałe oraz grzejnikami elektrycznymi różnego rodzaju.
Zalety i wady ogrzewania elektrycznego
Do zalet ogrzewania elektrycznego należą:
- Prosty i łatwy montaż systemu, szczególnie w przypadku grzejników - wystarczy je podłączyć do instalacji elektrycznej.
- Łatwość regulacji mocy grzewczej, pozwalająca na precyzyjną kontrolę temperatury. Nowoczesne regulatory i termostaty umożliwiają łatwe dostosowanie systemu ogrzewania do potrzeb domowników. To przekłada się na wyższy komfort użytkowników oraz oszczędności energii elektrycznej.
- W różnych pomieszczeniach można zainstalować różne grzejniki. Ma to znaczenie, gdy pożądana temperatura zależy od indywidualnych potrzeb mieszkańców.
- Brak konieczności przechowywania opału, co zwiększa powierzchnię użytkową domu.
- Możliwość zasilania z paneli fotowoltaicznych.
- Brak emisji spalin oraz niebezpieczeństwa zatrucia tlenkiem węgla czy eksplozji gazu.
- Prosta konserwacja.
Natomiast wadami tego typu ogrzewania są:
- Wyższe koszty eksploatacyjne. Można je zdecydowanie zmniejszyć poprzez zainstalowanie fotowoltaiki.
- Konieczność stałego dostępu do energii elektrycznej, co w przypadku awarii zasilania może prowadzić do przerw w dostawie ciepła, chyba że zainstalowany jest system zasilania awaryjnego.
Rodzaje ogrzewania gazowego domów jednorodzinnych
Ze względu na funkcjonalność kotły gazowe do centralnego ogrzewania dzielą się na: jednofunkcyjne, które tylko podgrzewają wodę w systemie (zwykle wymagają zainstalowania oddzielnego zbiornika na ciepłą wodę użytkową) oraz dwufunkcyjne, które nie tylko ogrzewają dom, ale i podgrzewają wodę użytkową. Natomiast pod względem technicznym kotły gazowe możemy podzielić na tradycyjne oraz kondensacyjne. Te drugie to nowocześniejsze konstrukcje, odzyskujące ciepło ze spalin gazu. Dzieki temu charakteryzują się one wysoką efektywnością - sprawność kotłów kondensacyjnych sięga nawet 110% (paradoks wynikający z dawnej metody obliczania tego parametru), natomiast dla tradycyjnych to 90-92%. Kotły gazowe mogą także zasilać wodne ogrzewanie podłogowe lub ścienne. Obecnie ceny kotłów gazowych dla domu 100m2 wahają się w przedziale 3000-6000 zł (tradycyjne) oraz 7000-14000 zł (kondensacyjne).
Do zalet ogrzewania gazowego należą:
- Stosunkowo wysoka efektywność energetyczna, zwłaszcza przy wykorzystywaniu nowoczesnych kotłów kondensacyjnych, co przekłada się na niskie koszty ogrzewania domu
- Duża moc grzewcza kotłów, dzięki której przy nagłych zmianach temperatury na zewnątrz system jest w stanie szybko zareagować i nie dopuścić do wychłodzenia domu.
- Duża wygoda obsługi systemu oraz możliwość uzyskania oszczędności gazu dzięki zastosowaniu inteligentnych termostatów
- Rozległa infrastruktura gazowa ułatwia podłączenie domu do sieci, zwłaszcza w miastach.
- Niezależność od warunków atmosferycznych. Nawet podczas dużych opadów śniegu czy huraganowych wiatrów, dostawa gazu do domu zwykle nie ulega zakłóceniom – w odróżnieniu od dostaw energii elektrycznej (np. po zerwaniu przewodów).
Natomiast do wad ogrzewania gazowego można zaliczyć:
- Duża zmienność i ostatnie wzrosty cen gazu. Latem 2024 r miała miejsce podwyżka o 17% i nie był to koniec. W 2027 r zostanie wprowadzony unijny system ETS2, który powiększy ceny gazu o opłatę uzależnioną od emisji CO2 przy jego spalaniu.
- Wysokie nakłady inwestycyjne, obejmujące m.in. zakup i instalację kotła gazowego oraz stworzenie infrastruktury gazowej, co może wiązać się ze znaczącymi kosztami. W nowej odsłonie programu Czyste Powietrze, uruchomionej 31 marca 2025, nie ma już dotacji do kotłów gazowych.
- Zależność od dostępności sieci gazowej, zwłaszcza w obszarach wiejskich.
- Konieczność wykonywania corocznych przeglądów technicznych, które muszą wykonać specjaliści z uprawnieniami. Pociąga to za sobą dodatkowe koszty.
- Stare i nieprawidłowo konserwowane kotły mogą stwarzać niebezpieczeństwo zatrucia tlenkiem węgla lub wybuchu gazu.
- Emisja dwutlenku węgla i oraz innych zanieczyszczeń podczas procesu spalania. Ma to negatywny wpływ na globalne ocieplenie oraz zmiany klimatu.
Pogłębiaj swoją wiedzę, czytaj poradniki
Opracowanie redakcja : (T.H.)
Materiał objęty prawem autorskim. Publikacja w części lub w całości wyłącznie za zgodą redakcji portalu www.ogrzewnictwo.pl