Wełna mineralna – skalna czy szklana? Poznaj plusy i minusy obu rozwiązań

Wełna mineralna jest naturalnym materiałem izolacyjnym, powstającym z różnych surowców.

Wyróżnia się wełnę skalną (kamienną) lub szklaną. Obie mają doskonałe właściwości izolacyjne i akustyczne, ale żadna z nich nie jest odporna na zawilgocenie. Jaką zatem wełnę wybrać? Oto ich wady i zalety.

Jeśli chodzi o kwestie izolacji, ognioodporności czy współczynnika przenikania ciepła, właściwości każdej wełny mineralnej są podobne. Pewne różnice sprawiają jednak, że wełna szklana jest chętniej wybierana do ocieplenia dachu, a skalna do izolacji komina. Co jeszcze warto wiedzieć o rodzajach wełny mineralnej?

Wełna mineralna – produkcja i właściwości

• Skalna wełna mineralna powstaje w procesie przetwarzania skał: bazaltu, wapienia, gabra lub dolomitu w temperaturze dochodzącej do 1500°C.
• Wełna szklana jest z kolei wytwarzana z mieszaniny szkła i piasku kwarcowego, w temperaturze około 1000°C.


W obu przypadkach stopiona masa jest poddawana procesowi rozwłókniania, w wyniku którego powstaje właśnie wełna. Do niej dodawane jest spoiwo. Proces produkcji wełny mineralnej jest wydajny – z 1 m³ kamienia lub szkła uzyskuje się mniej więcej 60 m³ wełny.

Wełna skalna powstaje w formie płyt, mat, otuliny lub granulatu (strzępki wełny). Szklana jest natomiast wytwarzana w postaci płyt i mat. Maty różnią się między sobą twardością i gęstością, a więc także i masą. Parametry wełny skalnej i szklanej są zbliżone (obie zapewniają dobrą izolację termiczną, akustyczną i przeciwogniową, mają też identyczną paroprzepuszczalność). Istnieją jednak między nimi pewne różnice, które w określonych sytuacjach zyskują na znaczeniu.

Wełna mineralna skalna i szklana – różnice

Oprócz podstawowej różnicy dotyczącej surowca wykorzystywanego do produkcji wełny skalnej i szklanej są jeszcze inne niuanse, wynikające z poszczególnych parametrów fizycznych.

• Izolacyjność termiczna wełny mineralnej – pod tym względem nieco lepszymi parametrami charakteryzuje się wełna szklana. W jej przypadku wartość współczynnika przewodzenia ciepła lambda wynosi poniżej 0,032, natomiast dla wełny skalnej jest to zakres od 0,034 do 0,039.
• Sprężystość wełny – wełna szklana jest znacznie bardziej sprężysta od płyt skalnych (w tej samej objętości mieści się trzy razy mniej wełny skalnej niż szklanej). Dzięki temu na czas transportu i magazynowania można mocno ją ścisnąć – po rozpakowaniu rozpręży się i powróci do pierwotnego kształtu.
• Ściskanie – cecha wynikająca ze sprężystości. Wełna szklana jest podatna na ściskanie, w związku z tym lepiej nie stosować jej w miejscach, w których może być narażona na duże obciążenia (dlatego świetnie sprawdza się jako wypełnienie, np. przestrzeni pomiędzy krokwiami dachowymi). Po ściśnięciu wełna szklana traci większość swoich właściwości.
• Elastyczność włókien – w przypadku wełny szklanej jest znacznie wyższa, dlatego ten rodzaj ocieplenia warto nakładać na nierówne podłoża (o wiele lepiej się do nich dopasowuje). Wełna skalna jest mniej elastyczna, ale dzięki temu jest materiałem bardziej stabilnym – nie rozwarstwia się.
• Nasiąkliwość – wełna mineralna chłonie wodę, dlatego nasączana jest preparatami, które mają na celu zmniejszenie owej chłonności. Jeśli wysuszy się zawilgoconą wełnę skalną, powróci do dawnego kształtu i odzyska pierwotne parametry. Szklana natomiast (nawet po wyschnięciu) w znacznej mierze traci swoją izolacyjność.


Izolacja cieplna i akustyczna ścian – oba rodzaje wełny mineralnej

Oba rodzaje wełny mineralnej doskonale tłumią hałasy. Maksymalny współczynnik pochłaniania dźwięku (o wartości 1) ma zarówno warstwa wełny szklanej, jak i nieco grubsza warstwa wełny skalnej. Ważna jest forma, w jakiej występuje dany rodzaj wełny. Częściej wybierane są płyty, które produkuje się w rozmiarze zgodnym ze standardowym rozstawem aluminiowych profili ściennych. Pozwala to na wygodne i szybkie wypełnienie wolnych przestrzeni.

Ocieplanie dachu skośnego – szklana wełna mineralna

Wełna szklana, ze względu na mniejszą gęstość i wysoką elastyczność, częściej jest układana pomiędzy krokwiami. Jest lżejsza od skalnej, więc nie obciąża nadmiernie konstrukcji. Choć, co ciekawe, na dachach płaskich coraz częściej stosuje się wełnę skalną, bo wykonane z niej płyty są sztywniejsze – łatwiej się je układa.

Kominki i przewody kominowe – skalna wełna mineralna

Ognioodporność jest cechą wspólną obu rodzajów wełny, jednak różnice tkwią w szczegółach. Wełna skalna zachowuje ognioodporność do 1000°C, szklana – do około 700°C. Dotyczy to jednak samych włókien. Znacznie mniej odporne na działanie wysokich temperatur jest spoiwo (lepiszcze), które wytrzymuje temperaturę dochodzącą do 250°C. Dlatego wysoka zawartość spoiwa w danym produkcie ma negatywny wpływ na jego ognioodporność.

Wełna skalna zdecydowanie lepiej nadaje się do izolowania przewodów dymowych, rozprowadzających ciepło z kominka i samych kominków – by było nie tylko skutecznie, lecz także maksymalnie bezpiecznie!