HLC Audyt ryzyka skażeniem bakteriami Legionella
HLC Hydropath Legionella Control
Ocena ryzyka wystąpienia skażenia instalacji przygotowania i dystrybucji ciepłej wody użytkowej (c.w.u.).
Zarządzanie eksploatacją instalacji i systemów zaopatrzenia w wodę staje się coraz powszechniejszym sposobem zapewnienia odbiorcy dostawy wody niestanowiącej zagrożenia dla zdrowia konsumenta. Jego podstawowym elementem jest ocena ryzyka. Ocenę tą przeprowadza się w oparciu o powstałe zdarzenia niebezpieczne, mogące powstać w efekcie wielu czynników determinujących warunki funkcjonowania systemu przygotowania i dystrybucji, których efektem jest wystąpienie różnorodnych zagrożeń w tym wynikających z namnażania w instalacjach bakterii Legionella.
Zarządzanie ryzykiem zawiera w sobie takie elementy jak, identyfikacja zagrożeń, ich analiza oraz szacowanie ryzyka, będące podstawą wyznaczania punktów krytycznych w systemie. Celem jest zawsze minimalizowanie ewentualnych skutków występującego zagrożenia. Zagrożenia związane z siecią dystrybucji wody mogą być związane z zanieczyszczeniem pierwotnym lub wtórnym. Zanieczyszczenie pierwotne jest wynikiem braku lub nieprawidłowo funkcjonującego systemu barier ochronnych. Każde zagrożenie, niewyeliminowane na etapie uzdatniania zostanie przeniesione na etap dystrybucji w instalacji. Przykładowo, niewłaściwa dezynfekcja może doprowadzić do namnożenia się mikroorganizmów w przewodach i urządzeniach podgrzewających wodę. Zanieczyszczenie wtórne wynika natomiast z nieodpowiednio eksploatowanych, nadzorowanych, zaprojektowanych lub wykonanych instalacji.
Występowanie zanieczyszczenia mikrobiologicznego powszechnie związane jest z powstawaniem biofilmu i namnażania się bakterii chorobotwórczych na powierzchniach wewnętrznych instalacji. Chorobotwórcze pałeczki Legionella, występujące w instalacjach c.w.u. w których istnieją sprzyjające warunki dla ich rozwoju tylko w około 5% występują w wodzie, pozostała ich część kolonizuje biofilm. Dane Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny (NIZP – PZH ), wskazują, że w Polsce w latach 2006 ÷ 2011 zarejestrowano od 10 do 97 zachorowań rocznie na legioneliozę (chorobę legionistów). W Polsce zapadalność raportowana jest na poziomie 0,03 – 0,09 zachorowań na 100.000 mieszkańców. Ten poziom znacząco odbiega to od poziomów w innych krajach. Amerykańskie Centrum Chorób Zakaźnych CDC podaje, że od 2000 r. rejestruje się znaczny wzrost liczby zachorowań, zapadalność wzrosła z 0,39 w 2000 roku do 1,15 na 100.000 ludności w roku 2009. Europejskie Centrum Chorób Zakaźnych ECDC podaje, że w krajach Unii Europejskiej zapadalność jest na średnim poziomie 1,12 na 100.000 mieszkańców. Szacuje się, że w Polsce rzeczywista liczba zachorowań na legionelozę jest znacznie wyższa niż oficjalnie potwierdzona.
Badania prowadzone w Zakładzie Higieny Komunalnej Państwowego Zakładu Higieny potwierdziły, że większość instalacji wodociągowych ciepłej wody użytkowej w różnego rodzaju obiektach w Polsce jest skażona bakteriami Legionella. Badania NIZP – PZH określają występowanie pałeczek Legionella w instalacjach ciepłej wody w zależności od rodzaju obiektu, na poziomie:
- szpitale 61,3%
- hotele 68,6%
- ośrodki sportowo-rekreacyjne 80,0%
- zakłady przemysłowe 68,0%
- banki 68,5%
- budynki mieszkalne 93,9%
Potwierdzają to wyniki badań, skażenie ciepłej wody w instalacjach wodociągowych w różnego rodzaju budynkach stwierdzono w badaniach prowadzonych w latach 2008-2011 w Instytucie Techniki Budowlanej.
Ograniczanie zagrożenia bakteriami Legionella związanego z użytkowaniem budynków należy do obowiązków ich zarządców i właścicieli. Ustawa (Dz. U. Nr 234, 2008, poz. 1570) nakłada na właścicieli, posiadaczy lub zarządzających nieruchomością obowiązek utrzymywać ją w należytym stanie higieniczno-sanitarnym w celu zapobiegania chorobom zakaźnym (a więc również legionelozie). Pomimo braku obowiązku w przypadku niektórych obiektów, przeprowadzania badań wody w instalacjach na obecność bakterii Legionella. Warto to zrobić.
Powinno się brać pod uwagę skutki zdrowotne dla użytkowników, koszty inwestycyjne i eksploatacyjne podejmowanych działań technicznych, a także następstwa ekonomiczne i wizerunkowe dla zarządców i właścicieli, jakie mogą mieć miejsce, jeśli zostaną zdiagnozowane zachorowania na legionelozę pracowników i/lub użytkowników instalacji. W Polsce jest kilka firm oferujących usługi w zakresie oceny ryzyka wystąpienia skażenia. Wśród nich jest firma Hydropath, która w ofercie ma program Hydropath Legionella Controll (HLC). Program ten obejmuje usługi w zakresie zarządzania ryzykiem w zakresie bakterie Legionella w instalacjach wodnych. W ofercie są zarówno prowadzone przez specjalistów szkolenia dla osób zarządzających i personelu technicznego jak i audyty w zakresie występowania ryzyka. Dodatkowo program obejmuje opracowanie działań kontrolnych, analitycznych i monitorujących dla danego obiektu lub określonej instalacji. Specjaliści z Hydropath pracują w oparciu o przepisy obowiązujące w Polsce oraz najnowsze przepisy i publikacje wskazywane przez organy UE i wiodące instytucje w Europie oraz USA.
Oferta HLC obejmuje wszystkie urządzenia i instalacje wodne, jakie są eksploatowane w budynku, w tym najczęściej narażone na powstanie skażenia instalacje ciepłej wody użytkowej. Działania specjalistów z HLC mają na celu ograniczanie zagrożenia pałeczkami Legionella w eksploatowanych budynkach i zawsze są oparte na szczegółowej analizie lokalnych czynników środowiskowych oraz technicznych mających wpływ na namnażanie się tych bakterii. Osoby odpowiedzialne za bezpieczeństwo użytkowania obiektów i instalacji oraz za kontrolę ryzyka mając odpowiednie przeszkolenie, mogą we własnym zakresie kontrolować oraz kierować podległym personelem i pracownikami kontraktowymi w sposób gwarantujący eliminację ryzyk oraz emisji skażenia do otoczenia.
Do oceny ryzyka brane są przez specjalistów z Hydropath między innymi:
a) opracowany i wdrożony program nadzoru i eksploatacji;
b) procedury zbierania informacji o nieprawidłowościach w działaniu;
c) procedury oceny wyników monitorowania parametrów wody;
d) dokumentacja zawierająca historyczne dane nt. różnego rodzaju nieprawidłowościach;
e) dane pomiarowe w zakresie temperatury wody za wymiennikiem ciepła oraz w punktach poboru wody;
f) miejsca stagnacji wody;
g) nadzór nad punktami czerpalnymi sporadycznie użytkowanymi;
h) ocena możliwości przeprowadzenia skutecznej dezynfekcji;
i) szkolenia dla osób odpowiedzialnych i pracowników technicznych.
W celu uzyskania dodatkowych informacji na temat możliwości zlecenia audytów kontrolnych prosimy o kontakt pod numerem telefonu : 500 068 835 lub odwiedzenie strony www.hydropath.pl/technologia/audyt---legionella.html.
