Klasa energetyczna: czym jest i jak ją rozumieć?

Czy wiesz, że np. w Stanach Zjednoczonych najlepszą oceną szkolną jest A+, a najgorszą F. Stopnie szkolne opisywane są tam literami, a nie cyframi. W Unii Europejskiej podobną skalę można znaleźć na urządzeniach elektrycznych. Zasada jest podobna: zielone A na górze skali sugeruje najlepsze parametry, czerwone G wygląda alarmująco. Etykiety z oznaczeniem klasy efektywności energetycznej są także na pompach ciepła. Dowiedz się, jak je czytać.

Do czego służy etykieta energetyczna?

Etykiety z oznaczeniem klasy energetycznej można znaleźć na różnych urządzeniach, które zużywają energię: sprzęcie AGD, RTV, źródłach światła (żarówkach), a także systemach klimatyzacji i ogrzewania. Co ciekawe, etykietowane są też opony samochodowe. Etykiety mogą się między sobą nieznacznie różnić, jednak ich cel jest taki sam: dostarczyć konsumentom ważnych informacji o zużyciu energii przez dane urządzenie i pomóc w dokonaniu świadomego wyboru zakupowego. Aby określić klasę energetyczną urządzenia, należy poddać je testom w zestandaryzowanych, kontrolowanych warunkach. Są one identyczne dla wszystkich sprzętów z danej kategorii, aby zapewnić porównywalność wyników. W ich trakcie mierzy się m.in., ile energii zużywa urządzenie w określonym czasie, np. w ciągu roku (lodówki) lub podczas jednego cyklu (pralki). Wyniki porównuje się do standardowego zużycia energii przez tego typu urządzenia. Standardy są ustalane przez odpowiednie organy regulacyjne. Na tej podstawie urządzeniu przypisywana jest klasa efektywności energetycznej, od 1 marca 2021 r. oznaczona literami od A do G.

Nowe klasy efektywności energetycznej

Zgodnie z obecnie obowiązującymi zasadami, A na etykiecie energetycznej sprzętu AGD oznacza najwyższą efektywność, G natomiast najniższą. Jak wspomniano, takie oznaczenia obowiązują od nieco ponad trzech lat. Wcześniej, chcąc kupić pralkę czy lodówkę, wiele osób zachodziło w głowę, czy klasy energetyczne niższe niż A w ogóle istnieją. Na etykietach można było bowiem znaleźć oznaczenia A+, A++, A+++ i tylko sporadycznie dalsze litery alfabetu. Efekt: etykiety nie były czytelne i zamiast ułatwiać świadomy zakup, wprowadzały zamieszanie. Powodem były przestarzałe standardy, na podstawie których etykietowano sprzęty. Mówiąc inaczej, nowe technologie umożliwiające produkcję coraz bardziej energooszczędnego sprzętu wyprzedziły regulacje prawne. Dlatego w 2021 r. zaktualizowano je. Zrezygnowano z plusów i postawiono na ujednolicony wygląd.

Jakie informacje znajdują się na etykiecie energetycznej?

Duża, kolorowa skala z literami to oznaczenie klasy efektywności energetycznej. Mimo że jest najbardziej widocznym elementem, to warto wiedzieć, że poza nią na etykiecie energetycznej można znaleźć takie informacje jak:

nazwa producenta lub marka,
identyfikator modelu,
roczne zużycie energii podane w kilowatogodzinach (kWh) lub innej odpowiedniej jednostce,
dodatkowe informacje istotne przy porównywaniu urządzeń z danej kategorii, chociażby takie jak: poziom hałasu, pojemność komór (dla lodówek i zamrażarek), efektywność suszenia (dla zmywarek), ładowność (dla pralek), zużycie wody (dla pralek czy zmywarek),
kod QR, kierujący do bazy danych produktów UE.

Które pompy ciepła są najbardziej energooszczędne?

Etykiety energetyczne są także na pompach ciepła. W przypadku urządzeń Immergas można znaleźć je również na stronie internetowej, po wybraniu interesującego modelu i kliknięciu zakładki „Pliki do pobrania”, a następnie „Etykieta energetyczna” albo „Karta produktu”. W zależności od modelu pompy, w pobranym dokumencie będzie jedna albo dwie etykiety, z których można uzyskać informacje o:

klasie efektywności energetycznej dla temp. zasilania 35°C (ogrzewanie płaszczyznowe), oraz temp. zasilania 55°C, czyli przy różnych warunkach pracy urządzenia,
klasie energetycznej dla przyjętego profilu zużycia c.w.u. jeśli urządzenie ma zintegrowany zasobnik c.w.u.,
poziomie hałasu emitowanym przez jednostkę wewnętrzną oraz zewnętrzną (dla pomp ciepła typu split) lub tylko zewnętrzną (pompy ciepła typu monoblok),
znamionowej mocy cieplnej dla różnych stref klimatycznych,
roku wprowadzenia etykiety,
numerze rozporządzenia precyzującego wygląd i sposób wyznaczania etykiety energetycznej (dla pomp ciepła jest to rozporządzenie Komisji UE 811/2013 i 812/2013).

Klasa energetyczna wskazana na etykiecie daje ogólne pojęcie o tym, jak urządzenie, pod względem efektywności energetycznej, wypada na tle innych sprzętów dostępnych na rynku. Upraszając, im wyższa klasa, tym lepiej, ponieważ urządzenie jest bardziej energooszczędne.

Podwyższona klasa efektywności energetycznej

W przypadku pomp ciepła, wciąż obowiązuje skala uwzględniająca „plusy”. Oznacza to, że urządzenia mogą mieć symbole A+, A++ czy A+++. Tym ostatnim, czyli najwyższą klasa efektywności energetycznej, cechuje się znaczna większość urządzeń w ofercie Immergas. Dla inwestora, oprócz oszczędności na rachunkach za energię, wiąże się to również ze zwiększonym dofinansowaniem w programach dotujących ekologiczne rozwiązania grzewcze, takich jak „Czyste Powietrze”.

Klasa energetyczna a współczynnik COP

Przy ocenie wydajności pompy ciepła istotna jest nie tylko klasa energetyczna, ale też wskaźnik COP (skrót od Coefficient of Performance). Najbardziej energooszczędne pompy ciepła to te, które mają najwyższą efektywność w przekształcaniu energii z otoczenia (powietrza, wody lub gruntu) w ciepło do ogrzewania domów lub wody użytkowej. COP wskazuje, ile jednostek ciepła pompa ciepła jest w stanie wyprodukować z jednostki energii elektrycznej. Podczas gdy klasy energetyczne pomagają szybko zorientować się, które urządzenia są bardziej efektywne energetycznie w ogólnym ujęciu, tak COP daje konkretną liczbę wskazującą wydajność konkretnego modelu w określonych warunkach (np. w zależności od temperatury zewnętrznej i temperatury czynnika w instalacji). Aby poznać dokładną efektywnością pompy ciepła, najlepiej zapoznać się z dokumentacją techniczną produktu (gdzie jej szukać opisaliśmy powyżej). Zawiera ona zarówno informacje o klasie energetycznej, jak i szczegółowe dane na temat COP w różnych warunkach pracy. Sugerujemy również konsultację z ekspertem, który pomoże w ocenie wszystkich aspektów mających wpływ na energooszczędność i efektywność urządzenia oraz udzieli wskazówek jak wybrać sprzęt najlepiej dopasowany do potrzeb budynku i domowników.