Cieplo24.pl: Zakaz kotłów gazowych - jaka jest prawda?

12 marca 2024 roku w Parlamencie Europejskim została przyjęta dyrektywa EPBD (Energy Performance of Buildings Directive), dotycząca charakterystyki energetycznej budynków.


W związku z tym w mediach pojawiły się różnorodne informacje, które wprowadzają odbiorców w błąd. Wzbudziły one niepotrzebne obawy, głównie przez doniesienia o rzekomym wprowadzeniu zakazu pieców na gaz ziemny. 

Rzeczywisty stan rzeczy odbiega jednak od tego, co jest przedstawiane w artykułach z nieprawdziwymi informacjami. W rezultacie wiele osób zrezygnowało z planowanej wymiany kotła, mimo że stary kocioł emituje szkodliwe pyły i gazy, zagrażając bezpieczeństwu domowników. 

W tym artykule omawiamy postanowienia unijnej dyrektywy oraz wyjaśniamy, na czym będą polegały planowane zmiany w zakresie instalacji grzewczych i termomodernizacji budynków. Głównym celem tej transformacji jest ograniczenie emisji szkodliwych substancji do atmosfery.

Jak dyrektywa EPBD wpłynie na sposób ogrzewania gazem ziemnym? Czy rzeczywiście są plany zakazu montażu kotłów gazowych? Czego faktycznie dotyczy dyrektywa EPBD? Czy zakaz dotowania kotłów gazowych naprawdę zostanie wprowadzony?

Dyrektywa EPBD - czego dotyczy?

Ogrzewanie gazowe, w porównaniu z węglowym, jest uznawane za mniej szkodliwe dla środowiska. W Polsce program "Czyste Powietrze" jest popularnym sposobem na uzyskanie dofinansowania do wymiany starego kotła na nowoczesny kocioł kondensacyjny. Dzięki temu programowi w ostatnich latach znacząco zmniejszyła się liczba tzw. "kopciuchów".

Według danych Forum Energii, w Polsce liczba gospodarstw domowych korzystających z ogrzewania gazowego wzrosła w latach 2011-2021 z 1,7 miliona do 3,2 miliona. Równocześnie roczna sprzedaż pieców gazowych podwoiła się, zwiększając się z 180 tysięcy do 410 tysięcy. 

W związku z tym unijna dyrektywa budzi coraz więcej pytań dotyczących przyszłości ogrzewania gazem ziemnym. Czy kotły zasilane paliwami kopalnymi będą musiały zostać zastąpione pompami ciepła? Co w praktyce oznacza dyrektywa budynkowa?

Unijna dyrektywa EPBD
to zestaw zaleceń mających na celu poprawę energetycznej efektywności budynków, zarówno nowych, jak i modernizowanych. Określa wymogi dotyczące projektowania, budowy oraz użytkowania budynków, aby osiągnąć cel, jakim jest redukcja zużycia energii elektrycznej, gazu ziemnego oraz innych paliw, a także ograniczenie emisji gazów cieplarnianych.

Modernizacja budynków
, czyli poprawa ich parametrów fizycznych, jest kluczowym elementem w dążeniu do realizacji tego celu. Państwa członkowskie UE muszą dopiero opracować krajowe przepisy, które określą minimalne standardy energetyczne dla nowych i modernizowanych budynków. 

Zakaz kotłów gazowych
ani obowiązkowa wymiana kotłów gazowych nie są celem dyrektywy EPBD. Jej głównym celem jest zmniejszenie zużycia energii w sektorze budownictwa i wspieranie transformacji energetycznej w kierunku zeroemisyjności.

Zakaz dotacji na wymianę kotła

Czy będzie zakaz dotowania kotłów gazowych? Pierwsze zmiany zgodne z dyrektywą EPBD będą widoczne już w 2025 roku. Wówczas wstrzymane zostanie dofinansowanie do wymiany samodzielnych źródeł ciepła, czyli takich, które nie są połączone z innymi systemami, na przykład kotły zasilane paliwami kopalnymi. 

Natomiast dopłaty finansowe będą nadal przyznawane na samodzielne piece gazowe oraz inne kotły (nie zasilane paliwami kopalnymi), pod warunkiem że stanowią one część hybrydowego systemu grzewczego z udziałem odnawialnych źródeł energii, takich jak pompa ciepła czy kolektor słoneczny.

Do 2029 roku instalacja kotłów gazowych będzie przebiegać bez zmian – nie zostanie wprowadzony nakaz demontażu kotła gazowego.

Co trzeba wiedzieć o zakazie montażu kotłów gazowych?

Jak dyrektywa EPBD wpłynie na instalację kotłów? Na pierwszy rzut oka zapisy dyrektywy dotyczącej poprawy energetycznej efektywności budynków mogą wydawać się złożone. 

Poniżej przedstawiamy kluczowe kwestie związane z użytkowaniem pieców gazowych, modernizacją budynków oraz kotłów na paliwa kopalne. Czy faktycznie czeka nas wymiana kotłów gazowych? Jakie zmiany czekają nasze instalacje grzewcze?

  1. 2030 rok – nowe budynki oraz te, które przeszły pełną termomodernizację i spełniają standardy obiektów zeroenergetycznych, będą musiały przynajmniej częściowo wykorzystywać odnawialne źródła energii. Dozwolone będzie stosowanie układów hybrydowych, dlatego nadal będzie możliwa instalacja pieca gazowego, ale w połączeniu z np. pompą ciepła czy panelami fotowoltaicznymi. 
    
    Kotły gazowe
    zasilane gazami odnawialnymi (takimi jak bio-metan, wodór czy bio-LPG) lub mieszanką gazu ziemnego z dodatkiem gazów odnawialnych (szczegóły mają zostać doprecyzowane przez UE) będą mogły być instalowane bez ograniczeń także po 2030 roku. Nie zostanie również wprowadzony nakaz demontażu kotła gazowego.
  2. 2040 rok – do tego czasu ma nastąpić stopniowe wycofywanie kotłów na paliwa kopalne. Obecnie brak jest jednoznacznej definicji, co dokładnie uznaje się za "piec na paliwo kopalne". Ważne jest, że kocioł korzystający z energii odnawialnej nie jest traktowany jako kocioł na paliwo kopalne. Dodatkowo, osoby posiadające w tym czasie kocioł na gaz ziemny nie będą zobowiązane do jego wymiany.
  3. 2050 rok – do 2050 roku wszystkie budynki powinny być zeroemisyjne. Oznacza to, że systemy grzewcze powinny wykorzystywać odnawialne źródła energii. Kotły będą mogły być montowane pod warunkiem, że będą wykorzystywać energię odnawialną lub bezemisyjną. 
    
    Natomiast jeśli do 2050 roku nie nastąpi termomodernizacja budynku i nie osiągnie on standardu obiektu zeroemisyjnego, nie będzie żadnych ograniczeń dotyczących instalacji i wymiany kotła gazowego. Nie należy również obawiać nakazu demontażu działającego pieca gazowego - nie zostanie wprowadzony.

Zakaz kotłów gazowych - jaka jest prawda?

Zgodnie z ustaleniami Unii Europejskiej, planowane jest stopniowe wycofywanie tzw. samodzielnych kotłów zasilanych paliwami kopalnymi. Do końca 2024 roku Komisja Europejska ma opracować definicję, która precyzyjnie określi, czym jest kocioł zasilany paliwami kopalnymi. 

Można spodziewać się, że urządzenia grzewcze, które nie zostaną zaklasyfikowane jako zasilane paliwami kopalnymi, będą musiały wykorzystywać przynajmniej domieszkę biokomponentów, takich jak bio-metan czy bio-propan. Takie urządzenia będą traktowane na równi z pompami ciepła oraz innymi urządzeniami grzewczymi zasilanymi energią odnawialną.

Koniec pieców gazowych - jakie są wyjątki?

Warto wiedzieć, że nie wszystkie obiekty są objęte nakazem wymiany źródła ciepła. Istnieje kilka rodzajów budynków, które nie podlegają przepisom dyrektywy EPBD. Instalacje grzewcze, które nie będą musiały spełniać wymagań dotyczących budownictwa niskoemisyjnego, to obiekty takie jak:

  • budynki historyczne,
  • miejsca kultu oraz budynki przeznaczone do działalności religijnej,
  • budynki wolnostojące o powierzchni mniejszej niż 50 m²,
  • domki letniskowe,
  • budynki mieszkalne użytkowane sezonowo z ograniczonym zużyciem energii,
  • budynki wojskowe wykorzystywane do celów obronnych,
  • zakłady przemysłowe, warsztaty oraz niemieszkalne budynki rolnicze,

Nakaz demontażu kotła gazowego - nie ma powodu do obaw

Czy konieczna będzie wymiana kotłów gazowych? Treść EPBD nie wskazuje na to, że istniałby jakikolwiek nakaz demontażu działającego kotła gazowego, nawet po 2030 roku. Plany zakazu pieców na gaz są nieprawdziwe. 

Jeżeli budynki nie zostaną poddane gruntownej modernizacji do 2050 roku, nie będą obowiązywać żadne ograniczenia dotyczące instalacji i wymiany pieców na gaz - innymi słowy, nie będzie przymusu demontażu kotła gazowego.

Planujesz modernizację ogrzewania? Przejdź tutaj, aby zapoznać się z naszą ofertą kotłów gazowych i przeczytać więcej o instalacjach ogrzewania i CWU.