Sygnał sterujący a dobór siłownika, cz. II

Z poprzedniej części artykułu mogłeś poznać mechanizm działania sygnału sterującego i siłownika oraz poznać typy sygnałów sterujących.

Osobnym zagadnieniem przy wyborze siłownika jest wybór odpowiedniego czasu obrotu lub przestawienia. Jak to się ma do poszczególnych sygnałów sterujących?

Sygnały 2-punktowe

W przypadku sygnałów dwupunktowych o szybkości siłownika powinna decydować konkretna instalacja – z reguły, im szybszy jest siłownik tym lepiej, jednak szybko działający zawór może także doprowadzać do powstawania uderzeń hydraulicznych – dobór trzeba więc przeprowadzać z rozsądkiem.

Sygnały 3-punktowe

W sterowaniu 3-punktowym szybkość siłownika będzie miała bezpośrednie przełożenie na jego precyzję. Im szybszy będzie siłownik, tym precyzja regulacji zaworu będzie mniejsza. Można tutaj przyjąć zasadę, że dla instalacji obsługujących ogrzewanie grzejnikowe, najlepszym czasem obrotu będzie zakres 60-120 s., a dla instalacji ogrzewania podłogowego będzie to 120-240 s.

Sygnały proporcjonalne

Przy sterowaniu proporcjonalnym za precyzję sterowania odpowiada sterownik i podawany przez niego sygnał sterujący. W tym przypadku czas obrotu nie ma bezpośredniego związku z precyzją regulacji, a jego szybkość powinna być powiązana z wymaganiami konkretnej instalacji. Często jednak siłowniki proporcjonalne mają możliwość ustawienia szybkości obrotu bezpośrednio w samym urządzeniu (jak np. siłownik ARA639 czy 92P).

Jak wybrać odpowiedni siłownik?

Wybór właściwego siłownika musi być poprzedzony analizą, jaką rolę w układzie będzie pełnił zawór. Warto wziąć pod uwagę także możliwości sterownika i sygnały, które mogą być generowane przez sterownik.

Dlatego przed jego zakupem warto przeczytać instrukcję i dane techniczne kotła lub jego sterownika – tam najczęściej są podawane informacje o możliwości sterowania napędami zaworów i o typie sygnału, jakim to sterowanie się odbywa. Pomoże to w szybkim i właściwym doborze urządzenia.

Ponadto warto wziąć pod uwagę sytuacje awaryjne, które mogą się wydarzyć – np. jeśli zawór będzie pełnił rolę zabezpieczenia instalacji, to czy najlepszym rozwiązaniem nie będzie zastosowanie napędu z mechanicznym powrotem (sprężyną zwrotną)? W sytuacji zaniku napięcia pozwoli to na przyjęcie żądanej pozycji zaworu i zabezpieczenia instalacji.