Revolt Energy: Samodzielny montaż paneli fotowoltaicznych. Czy warto?

Posiadanie własnej przydomowej elektrowni słonecznej to kosztowna inwestycja i choć stopa zwrotu jest pewna, a opłacalność przedsięwzięcia bezdyskusyjnie opłacalna, to wielu potencjalnych inwestorów myśli, jak obniżyć próg wejścia w nią, aby szybciej cieszyć się z profitów jakie niesie ze sobą fotowoltaika.

Jednym z pomysłów jest samodzielny montaż paneli fotowoltaicznych. Czy warto? Czy to legalne i w ogóle możliwe? Jaki gotowy zestaw do samodzielnego montażu wybrać?

Samodzielny montaż paneli fotowoltaicznych - czy warto?

Odpowiedź jest przewrotna i brzmi i tak i nie. Pod względem finansowym na pewno warto, taki samodzielny montaż panelu pozwala oszczędzić nawet 20 procent z całości kosztów, ale… Tych „ale” może być całkiem sporo. Czy inwestor ma stosowne uprawnienia? Czy jest w stanie stworzyć bezpieczną i wystarczająco efektywną instalację PV? Czy posiada umiejętności, aby ją uruchomić?

Profesjonalna firma czy samodzielny montaż?

Wykorzystanie pomocy profesjonalistów zawsze ma swoją cenę, ale nie należy się obawiać, że poniesione koszty pójdą na marne. Sam montaż i sposób jego wykonania jest bowiem równie istotny jak wybór całego osprzętu przyszłej instalacji. W tym wypadku najmniejszy nawet szczegół może mieć znaczenie, a błąd dużo kosztować inwestora. I nie chodzi tu jedynie o zjawiska ekstremalne, takie jak pożar fotowoltaiki, ale też, a może nawet przede wszystkim o opłacalność i tzw. uzyski z posiadanej instalacji. Profesjonaliści wiedzą co zrobić, aby efektywnie wykorzystywać energię słońca.

Czy samodzielna instalacja fotowoltaiki jest legalna?

Prawo polskie nie zabrania montażu fotowoltaiki na własną rękę o ile osoba, która będzie ją wykonywać jest właścicielem działki, na której fotowoltaika będzie posadowiona. Nie ma znaczenia czy ostateczną lokalizacją osprzętu będzie dach nieruchomości czy grunt. Inwestor może zrobić to sam. Istnieje wobec niego jednak pewien katalog wymagań. Bez ich spełnienia nie będzie możliwe podłączenie instalacji PV do sieci energetycznej i korzystanie z niej.

Wymagane uprawnienia do samodzielnego montażu fotowoltaiki

Po pierwsze wszystkie połączenia elektryczne musi wykonać elektryk posiadający wymagane prawem uprawnienia, a dokładnie chodzi tu o świadectwo kwalifikacyjne do 1 kV (np. SEP E+D). Tego typu kwalifikacje mogą uzyskać osoby, które praktykują czynnie zawód elektryka. Stosowne oświadczenie z numerem uprawnień musi być zawsze dołączone do dokumentacji, aby PV mogła zostać podłączona do sieci. To nie wszystko. Sam projekt całej instalacji (jeżeli jej moc przekracza 50 kW) musi wykonywać osoba z uprawnieniami budowlanymi. Mowa tu o uprawnieniach budowlanych do projektowania konkretnie sieci, instalacji, urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych. Dobrze, jeżeli projektant posiada certyfikat w zakresie systemów fotowoltaicznych, wydawanym przez Urząd Dozoru Technicznego. Jeśli inwestor dysponuje odpowiednimi umiejętnościami potwierdzonymi uprawnieniami oraz stosownym zapleczem technicznym i projektowym, to może przystąpić do montażu fotowoltaiki w wersji DIY.

Samodzielny montaż fotowoltaiki - przygotowanie

Przygotowania do skonstruowania i montażu powinny mieć dość szeroki zakres. Przede wszystkim należy dokonać wyboru optymalnego miejsca na instalację bez zacienień, które negatywnie wpływają na wydajność paneli słonecznych. Warto też dysponować odpowiednim oprogramowaniem, które pozwoli precyzyjnie wyliczyć najlepszy kąt nachylenia i orientację geograficzną przyszłej instalacji. Wszystko po to, aby zmaksymalizować uzysk. Nie bez znaczenia jest też odpowiedni dobór systemu montażowego zarówno do pokrycia dachowego, kształtu dachu, jak i wspomnianego wyżej docelowego kąta nachylenia modułów. Audyt energetyczny to kolejna składowa przygotowań do montażu. Określenie zapotrzebowania na moc, a tym samym wielkości instalacji ilości paneli oraz ich wagi to jeden z najistotniejszych elementów przedsięwzięcia. Należy dokonać precyzyjnych przeliczeń czy dach udźwignie dodatkowe nawet kilkaset kilogramów. Dlatego w tej kwestii również warto sięgnąć po pomoc fachowca – architekta lub po prostu inżyniera budownictwa.

Bezpieczeństwo samodzielnej instalacji fotowoltaicznej

Jeśli projekt i wykonawstwo prac elektrycznych były dziełem rąk elektryka z uprawnieniami to nie ma się czego obawiać. Jeśli odpowiednio przeliczono nośność dachu, to również można myśleć pozytywnie. A skoro i tak trzeba sięgać po pomoc fachowców od elektryczności i inżynierii budowlanej, to dlaczego nie sięgnąć po pomoc wykwalifikowanej firmy? Sięgając po wykonawstwo profesjonalistów inwestor nie traci gwarancji na osprzęt i bez problemu podpisze umowę z operatorem sieci i uruchomi własną instalację fotowoltaiczną.

Jak uruchomić własną instalację fotowoltaiczną?

Nawet jeśli inwestor zdecyduje się na ryzyko montażu instalacji PV samodzielnie, to jak już wyżej wspomniano podłączenie jej do sieci w trybie on–grid będzie wymagało podpisów pod dokumentacją osób z uprawnieniami. Płacenia fachowcom nie da się uniknąć, tylko w ten sposób operator sieci podpisze z prosumentem umowę kompleksową i założy w gospodarstwie licznik dwukierunkowy. Przyszły prosument musi więc dobrze rozważyć czy jego umiejętności elektryczne są na tyle duże, by podpisał się pod nimi fachowiec, który ponosi za to odpowiedzialność prawną. Decydując się na samodzielne stworzenie przydomowej elektrowni musimy zwrócić uwagę na jeszcze jeden istotny aspekt…

Co zawiera zestaw fotowoltaiczny do samodzielnego montażu?

Powszechne zainteresowanie fotowoltaiką doprowadziło do tego, że rynek zalała wręcz fala gotowych zestawów do samodzielnego montażu. Niestety bardzo różnej jakości. Takowy zestaw zawsze powinien zawierać kompletny osprzęt najlepiej jednego producenta, aby zminimalizować ryzyko przepięć, iskrzeń i tym samym wystąpienia pożaru. W składzie zestawu powinny zawsze znajdować się:

• komplet paneli fotowoltaicznych, których ilość będzie dopasowana do docelowej mocy instalacji,
• inwerter dostosowany do typu (1 lub 3-fazowa) i mocy instalacji,
• zestaw zabezpieczeń AC (m.in. ogranicznik przepięć, wyłącznik różnicowoprądowy, wyłącznik nadprądowy) i DC (ogranicznik przepięć),
• przewody instalacyjne, solarne i uziemiające,
• konektory MC4,
• system montażowy (złożony ze śrub, klem, szyn, łączników etc.), którego rodzaj powinien być dopasowany pod kątem miejsca montażu,
• osłony na przewody,
• kompletne uziemienie.

Jeśli zestaw to zlepek przypadkowej elektryki w atrakcyjnej cenie, to na pewno należy porzucić zamiar jego zakupu. A jeśli o cenie mowa…

Ceny zestawów do samodzielnego montażu

Oferty są naprawdę bardzo różne i jeszcze raz warto podkreślić, że nie można się kierować ceną, a zawartością, kompletnością oraz jakością osprzętu w takim zestawie. Najtańsze oferty to najczęściej najgorszy sprzęt, na który przyszły prosument przypomnijmy nie otrzyma normalnej gwarancji. Żaden szanujący się producent fotowoltaiki nie zdecyduje się na udzielenie gwarancji, a na pewno nie w pełnym zakresie, jeśli ma on być montowany przez osoby nieprofesjonalne. Trzeba również pamiętać o tym, że cena takich zestawów obłożona jest wyższym, bo aż 23 procentowym Vat-em. To skłania niektórych do prób samodzielnego konstruowania osprzętu, ale tego już absolutnie robić nie wolno. Pozorna oszczędność nie powetuje strat mienia, a może nawet zdrowia i życia. Takiej instalacji nie będzie można również legalnie podłączyć do sieci energetycznej.

Czy samodzielna instalacja jest opłacalna?

Jak już wspomniano w tym artykule w przestrzeni publicznej krążą wyliczenia szacunkowe mówiące o oszczędnościach przy samodzielnym montażu fotowoltaiki. Według niektórych można oszczędzić nawet 30 proc., ale czy faktycznie taka będzie realna oszczędność, Warto przypomnieć, że kluczowych obliczeń i podpięcia instalacji on-grid nie wykonamy bez pomocy specjalisty legitymującego się uprawnieniami. Cena osprzętu będzie wyższa o 23 procentowy VAT. Zdecydowanie lepiej sięgnąć po pomoc specjalistów i profesjonalistów w tej dziedzinie. Chyba, że przyszły prosument właśnie nim jest.