Przeglądy instalacji gazowych. Procedury, uchybienia i zalecenia

Jakość okresowych przeglądów instalacji gazowych w Polsce i w związku z tym stan tych instalacji wciąż pozostawiają wiele do życzenia. Jednak eliminacji uchybień i błędów w tym zakresie nie sprzyja obecny stan prawny. Dlatego też warto przychylniej spojrzeć na zalecane przez GINB procedury uproszczonej próby szczelności.

Zgodnie z obowiązującym prawem, w Polsce, podobnie jak w całej UE, minimum raz w roku powinno się wykonywać okresowy przegląd instalacji gazowych w budynku. Jednak w innych krajach UE dodatkowo istnieje formalny wymóg, aby w budynkach mających 15 lat i więcej co 5 lat dodatkowo wykonywać uproszczoną próbę szczelności (ups). Są też kraje o zaostrzonych wymogach – np. we Włoszech, z uwagi na aktywność sejsmiczną, każdemu rocznemu przeglądowi musi towarzyszyć ups. W Polsce obowiązek okresowych przeglądów instalacji gazowych wynika z ustawy Prawo budowlane. Jest on nałożony na właścicieli i zarządców budynków, którzy powinni przeprowadzać taki przegląd min. raz w roku, a jeśli powierzchnia zabudowy obiektu przekracza 2000 m2 lub powierzchnia jego dachu przekracza 1000 m2 – min. dwa razy w roku. Zasady oraz zakres przeglądów określają normy PN-M 34503:1999 Gazociągi i instalacje gazownicze oraz PN-34507:2002 Instalacje gazowe – kontrola okresowa.

Kluczową rolę we wdrożeniu ups, zgodnie z obowiązującymi przepisami UE, mogły odegrać przygotowane przez Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego "Wytyczne wykonania przeglądów z uproszczoną próbą szczelności". Niestety, nie znalazły one zrozumienia u specjalistów i ustawodawcy, przez co projektowana norma PN-M 34506 Instalacje gazowe – eksploatacyjna próba szczelności (ups) nie została wprowadzona w życie. Procedury wykonywania ups nadal nie są zatem w Polsce usankcjonowane.

W trosce o jakość przeglądów

Brak wymogu wykonywania ups powoduje, że kadra techniczna podejmująca decyzje o przeglądach instalacji w większości nie jest zainteresowana sprawdzaniem instalacji przy wykorzystaniu tej metody (o czym wielokrotnie miałem okazję się przekonać podczas bezpośrednich spotkań z zarządcami obiektów), ponieważ wiąże się to z likwidacją stwierdzonych nieszczelności, czyli dodatkową pracą i kosztami. Argument poprawy bezpieczeństwa sam w sobie nie jest wystarczający bez poparcia go sankcją prawną. Dlatego też warto zwracać uwagę zarządców, pracowników technicznych i firm wykonawczych, zwłaszcza tych początkujących, na kwestie prawidłowego przeprowadzania przeglądów okresowych, jakości pomiarów, formułowania należytych zaleceń pokontrolnych i ich realizację.

Przeglądy i protokoły

Z każdego przeglądu instalacji gazowej należy sporządzić dwa protokoły, oryginał dla administracji i kopię dla lokatora, z konkretnymi uwagami i zaleceniami adresowanymi do administracji, lokatora oraz zakładu gazowniczego (przykłady takich zaleceń przedstawiam w dalszej części artykułu). Protokoły te należy wystawiać osobno na część wspólną obiektu oraz osobno dla każdego mieszkania czy lokalu użytkowego (patrz przykłady protokołów prezentowane w artykule).

Autor: Janusz Jania, Jacek Futkowski