Monoblokowa pompa ciepła zimą – jak instalatorzy zabezpieczają instalacje grzewcze w 2025 roku?

Wraz z dynamicznym wzrostem popularności monoblokowych pomp ciepła, coraz większą uwagę przykłada się do kwestii ich ochrony przed niskimi temperaturami. To zagadnienie ma istotne znaczenie zarówno na etapie projektowania systemu grzewczego, jak i podczas samego montażu urządzenia. W okresie zimowym zamarznięcie medium krążącego w instalacji może spowodować poważne uszkodzenia jej elementów - takich jak wymienniki ciepła, rurociągi czy komponenty armatury. W skrajnych sytuacjach może dojść nawet do całkowitego zatrzymania pracy urządzenia. Co istotne, wielu producentów w dokumentacji technicznej zaznacza, że brak odpowiednich zabezpieczeń przed zamarzaniem może skutkować utratą gwarancji. W dalszej części artykułu omówione zostaną najczęściej wykorzystywane metody zabezpieczania pomp ciepła przed skutkami mrozu – ze szczególnym uwzględnieniem rozwiązań, które w 2025 roku cieszą się największym uznaniem wśród specjalistów z branży instalacyjnej.

Trzy sposoby ochrony pompy ciepła przed zamarzaniem

Glikol

Jednym z popularnych sposobów zabezpieczenia instalacji grzewczych przed skutkami niskich temperatur jest zastosowanie mieszaniny z glikolem. Choć rozwiązanie to cechuje się wysoką skutecznością, jego wdrożenie wiąże się z koniecznością zastosowania dodatkowego wymiennika ciepła. Obecność tego elementu wpływa nie tylko na zwiększenie kosztów inwestycyjnych, ale może także przyczynić się do obniżenia sprawności energetycznej całej instalacji. Warto przy tym pamiętać, że nie wszystkie elementy instalacji są odporne na działanie glikolu - jego obecność w głównym obiegu bez odpowiednich zabezpieczeń może prowadzić do awarii. Z punktu widzenia eksploatacyjnego, istotne jest również regularne monitorowanie stężenia roztworu oraz jego okresowa wymiana w ramach rutynowych czynności konserwacyjnych.

Zasilanie awaryjne

Innym sposobem zabezpieczenia instalacji grzewczej przed zamarzaniem jest zastosowanie awaryjnego źródła zasilania. W przypadku przerwy w dostawie prądu, umożliwia ono dalsze funkcjonowanie instalacji przez ograniczony czas, co pozwala utrzymać pracę kluczowych komponentów. Choć rozwiązanie to poprawia niezawodność eksploatacyjną, generuje dodatkowe koszty zarówno na etapie inwestycji, jak i późniejszej obsługi. Warto też mieć na uwadze, że efektywność tego podejścia uzależniona jest od dostępności źródła energii, co w praktyce ogranicza czas działania do kilku lub kilkunastu godzin.

Zawór przeciwzamarzaniowy iStop® z serii 108

Coraz częściej uznawanym przez instalatorów sposobem, który eliminuje ograniczenia opisanych wcześniej metod, jest zawór antyzamarzaniowy iStop® firmy Caleffi. Urządzenie to działa w pełni automatycznie i nie wymaga zasilania elektrycznego. Gdy temperatura medium spada poniżej 3°C, element termostatyczny otwiera zawór, uruchamiając jednocześnie wbudowany przerywacz próżni. Rozwiązanie to pozwala chronić instalację bez konieczności stosowania dodatkowych komponentów czy źródeł zasilania.

Rozwiązanie preferowane przez specjalistów w branży

W dokumentacjach technicznych oraz zapisach gwarancyjnych coraz większej liczby producentów pomp ciepła, zwłaszcza w wersji monoblok, pojawia się wyraźny nacisk na konieczność odpowiedniego zabezpieczenia instalacji przed skutkami zamarzania. Choć nie zawsze precyzuje się konkretne środki zapobiegawcze - takie jak zawory chroniące przed zamarzaniem, instalacje oparte na roztworach glikolu czy też rozwiązania gwarantujące nieprzerwane zasilanie - to jasno podkreślana jest konieczność skutecznej ochrony, której brak może prowadzić do poważnych uszkodzeń. Co ważne, szkody wynikające z zamarznięcia instalacji są zazwyczaj wyłączone z zakresu ochrony gwarancyjnej. W praktyce oznacza to, że konsekwencje zaniedbań w zakresie zabezpieczeń ponosi najczęściej użytkownik końcowy lub wykonawca instalacji. Dlatego, mimo że stosowanie zaworów antyzamarzaniowych nie jest obligatoryjne z punktu widzenia przepisów, coraz częściej traktowane jest jako element dobrej praktyki instalatorskiej. Takie rozwiązania nie tylko skutecznie chronią urządzenie przed awarią, ale także zwiększają szanse na utrzymanie pełnej ochrony gwarancyjnej ze strony producenta.

Jak działa zawór antyzamarzaniowy iStop®?

Zawór antyzamarzaniowy iStop® z serii 108 to nowoczesne rozwiązanie technologiczne zaprojektowane do samoczynnego zabezpieczania instalacji grzewczych przed skutkami działania niskich temperatur. “Sercem” urządzenia jest dokładny wkład termostatyczny, umieszczony bezpośrednio w strumieniu czynnika roboczego. W momencie, gdy temperatura medium spadnie poniżej 3°C, wkład inicjuje proces stopniowego otwierania odpływu, co pozwala na kontrolowane odprowadzenie cieczy z instalacji. Takie działanie efektywnie zapobiega zamarzaniu przewodów, nawet przy wyjątkowo surowych warunkach atmosferycznych. Powolne upuszczanie cieczy wymusza jej przepływ w układzie, co eliminuje ryzyko stagnacji i zamarzania substancji w krytycznych miejscach instalacji. Warto zaznaczyć, że cały proces odbywa się bez użycia zasilania elektrycznego - zawór reaguje wyłącznie na zmiany temperatury medium i pracuje w pełni mechanicznie. Proces otwierania i zamykania odpływu przebiega automatycznie, a niewielkie straty cieczy nie wpływają negatywnie na ogólną wydajność instalacji grzewczej.