W standardowym trybie chłodzenia czynnik ten jest sprężany i płynie do parownika w jednostce wewnętrznej, gdzie odbiera ciepło z pomieszczenia. Następnie płynie do skraplacza w jednostce zewnętrznej, gdzie oddaje pobrane ciepło do otoczenia. Jednak obieg ten można odwrócić. Wówczas jednostka wewnętrzna pełni rolę skraplacza, zaś zewnętrzna – parownika. Ciepło jest pobierane z powietrza otaczającego budynek i przekazywane do ogrzewanego pomieszczenia.
Klimatyzatory z funkcją grzania różnią się od standardowych głównie wyposażeniem w specjalny zawór czterodrogowy, który pozwala na odwrócenie obiegu chłodniczego. W praktyce taki klimatyzator to rodzaj pompy ciepła typu powietrze-powietrze. Obecnie producenci dążą do tego, aby wszystkie klimatyzatory posiadały także funkcję ogrzewania.
Opłacalność zakupu klimatyzatora z funkcją ogrzewania
W przypadku zamiaru ogrzewania pomieszczeń klimatyzatorem najważniejszym parametrem oceny opłacalności zakupu takiego urządzenia jest współczynnik wydajności (sprawności) cieplnej COP (ang. coefficient of performance). Informuje on, ile energii cieplnej urządzenie jest w stanie wytworzyć z 1 kW energii elektrycznej (natomiast w odniesieniu do mocy chłodniczej wykorzystywany jest współczynnik EER; ang. energy efficiency ratio). Im większa wartość COP, tym bardziej ekonomiczne w eksploatacji będzie dane urządzenie. Klimatyzatory typu split, charakteryzujące się wyższą kulturą pracy, posiadają współczynnik COP na poziomie 3,5, natomiast urządzenia ze sprężarką inwerterową mogą uzyskiwać jeszcze lepsze wartości, np. 3,8. Klimatyzatory przenośne posiadają COP na poziomie około 2,6. Ogrzewanie domu klimatyzatorem może być nawet o ok. 60-80% tańsze, niż za pomocą grzejników elektrycznych. Jednak, aby dokładnie obliczyć koszty energii elektrycznej potrzebnej do ogrzewania klimatyzatorami, trzeba określić powierzchnię pomieszczeń. W przybliżeniu na ogrzanie 10m2 potrzebna jest moc 1 kW, pobierana przez klimatyzator z sieci. Trzeba też uwzględnić takie informacje, jak pożądana temperatura w pomieszczeniu, położenie domu, na jaką stronę wychodzą okna itp. Oczywiście koszty eksploatacji klimatyzatorów można obniżyć przy zasilaniu ich z instalacji fotowoltaicznej.
Czy klimatyzator może wystarczyć do ogrzania domu jednorodzinnego
Zasadniczo klimatyzatory do ogrzewania domu sprawdzają się w okresach przejściowych jesienią, gdy jeszcze nie zostało uruchomione ogrzewanie główne (np. kocioł gazowy czy piec na ekogroszek) oraz wiosną, gdy ogrzewanie główne już zostało wyłączone, a nadal występują niskie temperatury na zewnątrz. Wydajność tych klimatyzatorów maleje wraz ze spadkiem temperatury na zewnątrz. Urządzenia te ogrzewają pomieszczenia najbardziej efektywnie w zakresie temperatur na zewnątrz do 0°C. Potem efektywność ta znacznie maleje. Najczęściej producenci oferują klimatyzatory z jednostkami zewnętrznymi, które działają w temperaturach do -15ºC. Istnieją także modele działające nawet przy -25ºC. Poniżej tej temperatury granicznej większość urządzeń wyłącza się automatycznie. Ogrzewanie klimatyzatorem najlepiej sprawdzi się w okresach przejściowych, kiedy temperatura na zewnątrz spada. Natomiast w praktyce zimą ogrzewanie klimatyzatorem nigdy nie będzie tak wydajne, jak grzanie za pomocą kotłów gazowych czy na paliwa stałe (węgiel).
Zalety i wady ogrzewania za pomocą klimatyzatorów
Co prawda klimatyzatory nie spełniają przeważnie roli głównego źródło ciepła w domu, tylko raczej uzupełniającego, posiadają jednak sporo zalet. Są to: wygoda obsługi, szybkie działanie, cicha praca, brak generowania spalin, elegancki wygląd, dokładna regulacja temperatury. Nie wymagają kotłowni, instalacji kominowej, składowania opału ani wykonywania tzw. brudnych czynności. Ponadto urządzenia te mogą skutecznie filtrować powietrze, osuszać je, nawilżać lub jonizować. Do wad klimatyzatorów w funkcji ogrzewania należą: zbyt mała efektywność grzania zimą, konieczność zainstalowania oddzielnego urządzenia w każdym pomieszczeniu, nieco wyższe zużycie energii elektrycznej zimą w porównaniu do standardowej pompy ciepła typu powietrze-woda, możliwość generowania hałasu w przypadku wyboru niewłaściwego modelu klimatyzatora.
Opracowanie redakcja : (T.H.)
Materiał objęty prawem autorskim. Publikacja w części lub w całości wyłącznie za zgodą redakcji portalu www.ogrzewnictwo.pl