Cieplo24.pl: Nowy program Czyste Powietrze - na co można dostać dofinansowanie?
Wystartowała kolejna odsłona programu Czyste Powietrze 2025 – jakie są nowe limity dochodowe i obowiązujące wymagania?
Aktualna edycja oferuje jeszcze szerszy zakres wsparcia. Jakie są zaktualizowane zasady i jakie kwoty dotacji są dostępne? Czy konieczne jest przeprowadzenie audytu energetycznego? Na czym polega prefinansowanie i jak działa system operatorów? Sprawdź najważniejsze zmiany w programie i dowiedz się, jak skorzystać z dofinansowania!
Zmiany w programie Czyste Powietrze – co się zmieniło od 2025 roku?
Nowa odsłona programu Czyste Powietrze została uruchomiona 31 marca 2025 r. Wprowadzone modyfikacje mają na celu poprawę efektywności energetycznej budynków jednorodzinnych, uproszczenie składania wniosków, a także lepsze dopasowanie poziomu dotacji do rzeczywistych potrzeb beneficjentów.
Jakie są najważniejsze zmiany w programie Czyste Powietrze?
- Obowiązkowy audyt energetyczny i świadectwo charakterystyki energetycznej – w nowej edycji konieczne jest wykonanie audytu energetycznego przed rozpoczęciem prac i uzyskanie świadectwa charakterystyki energetycznej po ich zakończeniu. Te dokumenty potwierdzają standard energetyczny budynku przed i po modernizacji.
- Obowiązkowa termomodernizacja budynku – w przypadku domów, w których zapotrzebowanie na energię użytkową przekracza 80 kWh/(m²·rok), wymagane jest przeprowadzenie prac termomodernizacyjnych, takich jak ocieplenie ścian, izolacja dachu czy wymiana stolarki okiennej.
- Wysokość dotacji zależna od efektywności energetycznej – kwota wsparcia uzależniona jest od dochodu wnioskodawcy i od poziomu zużycia energii budynku – zarówno przed, jak i po realizacji inwestycji.
- Nowy system operatorów – wprowadzono ogólnopolski system wsparcia, w którym operatorzy (gminy, WFOŚiGW) pomagają beneficjentom w procesie składania wniosków, realizacji inwestycji i rozliczaniu dotacji. Wsparcie operatora jest:
- obowiązkowe przy najwyższym poziomie dofinansowania i prefinansowaniu,
- dobrowolne przy podwyższonym poziomie dofinansowania bez prefinansowania. - Prefinansowanie inwestycji – program umożliwia wypłatę części dotacji przed rozpoczęciem prac.
- Koniec wsparcia dla kotłów gazowych – obecna edycja promuje wyłącznie odnawialne źródła energii (pompy ciepła, fotowoltaika) i całkowicie wycofuje kotły gazowe z dofinansowania.
- Uproszczenie procesu składania wniosków – zmodyfikowano formularz i uproszczono proces składania wniosków.
Program priorytetowy Czyste Powietrze – jakie obowiązują nowe zasady?
W wersji programu Czyste Powietrze obowiązującej od 2025 roku wprowadzono ważne zmiany. Kto może obecnie skorzystać z dofinansowania? Uprawnione są osoby fizyczne, które:
- są właścicielami lub współwłaścicielami domu jednorodzinnego albo wyodrębnionego lokalu mieszkalnego w takim budynku z osobną księgą wieczystą,
- są właścicielami nieruchomości od minimum 3 lat przed złożeniem wniosku (z wyłączeniem przyjęcia spadku),
- spełniają kryteria dochodowe, a w przypadku najwyższego poziomu dofinansowania, również wymagania dotyczące standardu energetycznego budynku.
Jakie formy wsparcia oferuje program?
- Dotacja – wypłacana przez WFOŚiGW po złożeniu odpowiedniego wniosku o płatność i udokumentowaniu realizacji inwestycji. Może zostać przekazana jednorazowo lub maksymalnie w trzech transzach.
- Dotacja z prefinansowaniem – dostępna wyłącznie przy podwyższonym i najwyższym poziomie dofinansowania. Środki wypłacane są zaliczkowo przed rozpoczęciem prac, na podstawie złożonej dyspozycji wypłaty zaliczki, faktury zaliczkowej i zawartej umowy z wykonawcą. Ta forma pomocy wymaga udziału operatora.
Gdzie składać wnioski?
W ramach programu Czyste Powietrze wnioski składane są przede wszystkim drogą elektroniczną. W przypadku ubiegania się o dotację z prefinansowaniem lub najwyższy poziom dofinansowania, obowiązkowe jest skorzystanie z pomocy operatora. Przy podwyższonym poziomie dofinansowania bez prefinansowania wsparcie operatora nie jest wymagane.
W pozostałych przypadkach wniosek można złożyć samodzielnie:
- poprzez stronę gov.pl,
- w systemie GWD (Generator Wniosków o Dofinansowanie): gwd.nfosigw.gov.pl,
- w urzędzie gminy, która przystąpiła do realizacji programu Czyste Powietrze,
- osobiście w siedzibie właściwego WFOŚiGW (Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej).
Aby uzyskać dofinansowanie, należy złożyć wniosek do WFOŚiGW właściwego dla województwa, w którym znajduje się budynek lub lokal mieszkalny objęty planowaną realizacją inwestycji. Nabór wniosków odbywa się w trybie ciągłym. Wnioski składane o dotację z prefinansowaniem lub najwyższy poziom dofinansowania (zarówno z prefinansowaniem i bez) muszą być złożone z udziałem operatora programu.
Aby uzyskać dotację, należy pamiętać, że wniosek musi być kompletny i zawierać m.in. dokument podsumowujący audyt energetyczny (DPAE). W ramach programu można finansować koszty inwestycji związane z termomodernizacją i wymianą źródeł ciepła.
Potrzebujesz sprawdzonych rozwiązań do wydajnego ogrzewania domu lub poprawy efektywności energetycznej? Zajrzyj do naszej oferty produktowej!
Poziomy dofinansowania Czystego Powietrza i progi dochodowe
W ramach realizacji programu Czyste Powietrze obowiązują trzy poziomy dofinansowania. Program wspiera inwestycje poprawiające efektywność energetyczną budynków i promuje ekologiczne źródło ciepła, oferując zwrot części kosztów kwalifikowanych netto.
1. Podstawowy poziom dofinansowania
- Wysokość dotacji: do 40% kosztów kwalifikowanych netto.
- Progi dochodowe: roczny dochód nieprzekraczający 135 000 zł.
- Wniosek można złożyć samodzielnie, bez udziału operatora.
2. Podwyższony poziom dofinansowania
- Wysokość dotacji: do 70% kosztów kwalifikowanych netto.
- Progi dochodowe: do 2 250 zł miesięcznie na osobę w gospodarstwie wieloosobowym, do 3 150 zł miesięcznie w gospodarstwie jednoosobowym.
- Osoby prowadzące działalność gospodarczą: roczny przychód nieprzekraczający czterdziestokrotności minimalnego wynagrodzenia.
- Wsparcie operatora nie jest wymagane, chyba że wnioskodawca ubiega się o dotację z prefinansowaniem.
3. Najwyższy poziom dofinansowania
- Wysokość dotacji: do 100% kosztów kwalifikowanych netto.
- Progi dochodowe: do 1 300 zł na osobę w gospodarstwie wieloosobowym, do 1 800 zł w gospodarstwie jednoosobowym.
- Dotacja przysługuje także osobom otrzymującym zasiłki: stały, okresowy, rodzinny lub specjalny zasiłek opiekuńczy.
- Dla przedsiębiorców: roczny przychód nie większy niż dwunastokrotność minimalnego wynagrodzenia.
- Konieczne jest również spełnienie warunku ubóstwa energetycznego – budynek musi mieć zapotrzebowanie na energię użytkową powyżej 140 kWh/(m²·rok).
- W tym przypadku udział operatora jest obowiązkowy.
Maksymalne kwoty dotacji
W przypadku najwyższego poziomu dofinansowania można otrzymać do 100% kosztów kwalifikowanych netto, czyli bez podatku VAT.
Dofinansowanie przedsięwzięć – jakie działania można zrealizować?
W przypadku budynków, w których zapotrzebowanie na ciepło mieści się w przedziale od 80 do 140 kWh/(m²·rok), możliwa jest realizacja różnych przedsięwzięć – w zależności od tego, czy planowana jest wymiana źródła ciepła, termomodernizacja budynku, czy oba te działania jednocześnie.
Dostępne zakresy przedsięwzięcia:
- wymiana źródła ciepła – nowe urządzenie musi stanowić ekologiczne źródło ciepła, a zapotrzebowanie budynku na energię nie może wzrosnąć po inwestycji,
- termomodernizacja – możliwa tylko wtedy, gdy budynek jest już wyposażony w efektywne źródło ciepła. Wymagane jest obniżenie wskaźnika zapotrzebowania na energię do poziomu nie wyższego niż 80 kWh/(m²·rok) i jego zmniejszenie o minimum 40%,
- wymiana źródła ciepła i termomodernizacja budynku – połączenie obu form wsparcia.
W przypadku ubiegania się o podstawowy poziom dofinansowania, wszystkie powyższe formy inwestycji są dostępne, pod warunkiem spełnienia wymogów technicznych.
Dla budynków o niższym zapotrzebowaniu na energię – poniżej 80 kWh/(m²·rok) – możliwa jest wyłącznie wymiana źródła ciepła. Z kolei w budynkach o wskaźniku przekraczającym 140 kWh/(m²·rok), można uzyskać wsparcie na samą termomodernizację budynku lub na inwestycję w efektywne źródło ciepła i prace termomodernizacyjne.
System operatorów – kim są operatorzy programu Czyste Powietrze?
W nowej wersji programu priorytetowego Czyste Powietrze, obowiązującej od 31 marca 2025 r., wprowadzono funkcję operatora. Operatorzy programu Czyste Powietrze mają za zadanie zapewnić bezpłatną pomoc osobom starającym się uzyskać dofinansowanie - głównie tym, które kwalifikują się do najwyższego poziomu dofinansowania lub ubiegają się o dotację z prefinansowaniem.
W ramach realizacji programu Czyste Powietrze, operator towarzyszy beneficjentowi na każdym etapie: od momentu decyzji o przystąpieniu do programu, przez przygotowanie i złożenie wniosku, aż po zakończenie inwestycji i jej rozliczenie.
Korzystanie z pomocy operatora jest:
- obowiązkowe dla wszystkich wnioskujących o najwyższy poziom dofinansowania,
- obowiązkowe przy ubieganiu się o dotację z prefinansowaniem – bez względu na to, czy dotyczy to najwyższego, czy podwyższonego poziomu dofinansowania,
- opcjonalne dla osób ubiegających się o podwyższony poziom dofinansowania bez prefinansowania,
- niedostępne dla beneficjentów wnioskujących o podstawowy poziom dofinansowania.
Audyt energetyczny – czy jest obowiązkowy, aby otrzymać dofinansowanie?
Wykonanie audytu energetycznego jest wymagane przed rozpoczęciem prac modernizacyjnych. Konieczne jest również dołączenie dokumentu podsumowującego audyt energetyczny (DPAE), który określa zakres i rodzaj działań niezbędnych, aby uzyskać dotację.
Po zakończeniu przedsięwzięcia należy dodatkowo przedstawić świadectwo charakterystyki energetycznej, które potwierdza osiągnięty standard energetyczny budynku.
Zarówno audyt energetyczny, jak i świadectwo charakterystyki energetycznej muszą zostać opracowane przez specjalistę wpisanego do oficjalnego rejestru osób uprawnionych do wystawiania świadectw. Koszt przygotowania tych dokumentów można częściowo pokryć z programu – można uzyskać dofinansowanie w wysokości do 1600 zł.
Potwierdzenie standardu energetycznego – na czym polega?
W ramach realizacji programu Czyste Powietrze wprowadzono obowiązek potwierdzania poziomu zużycia energii budynku – zarówno przed rozpoczęciem, jak i po zakończeniu prac modernizacyjnych. Obowiązek ten dotyczy wszystkich wniosków złożonych po ogłoszeniu nowego naboru wniosków.
Przed rozpoczęciem inwestycji beneficjenci programu Czyste Powietrze muszą zlecić audyt energetyczny, a następnie sporządzić dokument podsumowujący audyt energetyczny (DPAE). Dokumenty te pokazują aktualny stan techniczny budynku i wskazują zakres niezbędnych prac modernizacyjnych – to niezbędne, aby uzyskać dofinansowanie.
Po zakończeniu inwestycji wymagane jest świadectwo charakterystyki energetycznej, które potwierdza poprawę efektywności budynku i redukcję zużycia energii na potrzeby ogrzewania. Przygotowanie tych dokumentów kwalifikuje się jako wydatek możliwy do objęcia wsparciem – beneficjenci programu Czyste Powietrze mogą uzyskać dotację do 1600 zł.