Skuteczne włączenie kominka w system ogrzewania domu

Coraz powszechniej spotykanym elementem nowoprojektowanych budynków jest kominek, który pełni w nich rolę wizualną (w zależności od stylizacji element zarówno tradycyjnego, jak i nowoczesnego wystroju wnętrz), jak również praktyczną, będąc efektywnym uzupełnieniem systemu grzewczego.


Z reguły obecnie dąży się do połączenia obydwu tych funkcji, w wyniku czego rola kominka znacząco wzrasta na tle innych elementów budynku. Należy zdać sobie sprawę z tego, że nowobudowane obiekty charakteryzują się dużo mniejszym zapotrzebowaniem na ciepło w porównaniu do domów wybudowanych dawniej, wobec czego systemy ogrzewania kominkowego budowane obecnie mogą działać o wiele efektywniej niż miało to miejsce dawniej. Oczywiście jest to możliwe wyłącznie w przypadku właściwego zaprojektowania systemu, doboru jego elementów oraz profesjonalnego i starannego wykonania systemu, z wszelkimi zasadami sztuki budowlanej i kominiarskiej, a także zachowaniem właściwych przepisów i norm. Kominek w ogrzewaniu domu może pełnić funkcję miejscowego źródła ciepła, ogrzewając pomieszczenie w którym się znajduje lub być częścią systemu centralnego, dostarczającego ciepło lub ciepłą wodę również do pomieszczeń w których nie znajduje się kominek.


W obu tych przypadkach należy spełnić podstawowy warunek, dzięki któremu włączenie kominka w system ogrzewania domu będzie skuteczne. Mianowicie należy właściwie wybrać i przygotować pomieszczenie w którym będzie znajdował się kominek. Należy pamiętać, że przede wszystkim kominek musi znajdować się na wytrzymałym i niepalnym podłożu oraz w jego otoczeniu nie mogą znajdować się łatwopalne przedmioty. Ponadto, co jest szczególnie ważne w przypadku stosowania kominka jako miejscowego źródła ciepła, pomieszczenie w którym się go instaluje musi posiadać odpowiednio dużą kubaturę, dostosowaną do mocy kominka. Należy również nie dopuścić do nagłych i niekontrolowanych dopływów powietrza do komory paleniskowej, spowodowanych np. bliską obecnością okien. Ponadto musi być to pomieszczenie z łatwym dostępem do przewodu kominowego, który to jest konieczny do odprowadzania spalin z kominka

Kominek jako miejscowe źródło ciepła

W tym przypadku ciepło pochodzące z procesu spalania w komorze paleniskowej ogrzewa wyłącznie pomieszczenie w którym znajduje się kominek. W związku z tym, dla zapewnienia skuteczności jego działania, najważniejszy jest właściwy dobór mocy wkładu kominowego z uwagi na zapotrzebowanie na ciepło właśnie tego pomieszczenia. Zapotrzebowanie takie powinno wynikać oczywiście z wymiarów pomieszczenia, ilości osób w nim przebywających, strat ciepła oraz indywidualnych preferencji dotyczących temperatury w pomieszczeniu. W tym przypadku bardzo ważne jest również dostarczenie właściwej ilości powietrza do komory paleniskowej oraz odprowadzenie spalin. Powietrze umożliwia reakcję spalania i w przypadku kominka działającego jako ogrzewanie miejscowe, dostarczane jest do komory paleniskowej z zewnątrz, przez specjalne układy nawiewne. Tak wykorzystywany kominek, oprócz ciepła wytwarza spaliny, które muszą być odprowadzone poza bryłę budynku kanałem spalinowym. W celu zapewnienia skutecznego działania kominka kanał taki musi być szczelny i trwały, aby nie dopuścić do przedostania się spalin do pomieszczeń.

Kominek w systemie DGP

System DGP (Dystrybucji Gorącego Powietrza) jest przykładem wykorzystania kominka do ogrzewania kilku pomieszczeń, a więc działania centralnego. Skuteczne włączenie takiego systemu do struktury ogrzewania domu wymaga przede wszystkim wyznaczenia pomieszczeń, które będą ogrzewane lub dogrzewane przez system DGP oraz, co za tym idzie, określenia zapotrzebowania na ciepło tych pomieszczeń i wreszcie doboru wkładu kominkowego o mocy zapewniającej pokrycie określonego wcześniej zapotrzebowania. Bardzo ważnym elementem jest również wybór miejsc gdzie gorące powietrze będzie dostawało się do pomieszczeń. Zgodnie z zasadami projektowania powinny to być miejsca gdzie następuje wychłodzenie pomieszczenia, a więc m.in. w pobliżu okna. Kolejnym elementem wpływającym na skuteczność działania systemu jest metoda dostarczania powietrza do pomieszczeń. W przypadku krótkich kanałów nawiewu gorącego powietrza (zwykle dochodzących do pomieszczeń przylegających z pomieszczeniem w którym znajduje się kominek) można stosować metodę grawitacyjną, natomiast w przypadku długich kanałów nawiewu gorącego powietrza (pomieszczenia nie przylegające do pomieszczenia z kominkiem) konieczne jest zastosowanie wymuszonego przepływu powietrza za pomocą wentylatorów.

Kominek z płaszczem wodnym

Jest to przypadek, w którym kominek jest najściślej związany z instalacją grzewczą lub ciepłej wody użytkowej budynku, ponieważ ciepło z kominka przekazywane jest bezpośrednio czynnikowi przepływającemu w rurach. Skuteczne włączenie kominka do instalacji grzewczej jest możliwe wyłącznie po właściwym zwymiarowaniu elementów systemu, włącznie z obliczeniem odpowiedniej mocy kominka. Należy przy tym pamiętać, że chwilowa moc kominka może ulegać znacznym wahaniom, ponieważ jest uzależniona od ilości i rodzaju paliwa oraz przebiegu procesu spalania, wobec czego należy uwzględnić to w obliczeniach. Skuteczne włączenie kominka z płaszczem wodnym do systemu grzewczego wymaga również przeciwdziałania nadmiernemu wzrostu temperatury ogrzewanego czynnika, który może nastąpić w wyniku źle dobranej prędkości przepływu czynnika w rurach, a także w przypadku zatrzymania przepływu, np. będącego następstwem braku elektryczności zasilającej pompę obiegową. Sytuację braku elektryczności można łatwo wyeliminować stosując system SZR (samoczynnego załączania rezerwy), wykorzystujący zapasowe źródło elektryczności, załączane automatycznie w sytuacjach braku elektryczności sieciowej.

Kominkowe wspomaganie wentylacji z rekuperacją

Działanie takiego systemu jest zbliżone do systemu DGP, ponieważ polega również na dogrzewaniu powietrza rozprowadzanego po domu. Różnica polega na tym, że kominek pełni tu rolę jedynie wspomagającą dla powietrza które już osiągnęło odpowiednio wysoką temperaturę. Jest to przypadek, w którym skuteczne włączenie kominka do systemu grzewczego jest najtrudniejsze. Wymaga ono bowiem bardzo dokładnego określenia parametrów pracy kominka, aby nie zakłócać pracy istniejącego systemu wentylacyjnego. Należy zdać sobie sprawę z tego, że utrzymanie określonych parametrów pracy w praktyce może być bardzo trudne, co spowodowane jest specyfiką kominków. Z pewnością prostszym i pewniejszym rozwiązaniem jest zastosowanie w domu dwóch niezależnych instalacji: wentylacji z rekuperacją i kominkowego systemu DGP. Pomimo tego, iż są to osobne systemy, to w praktyce ich oddzielne działanie musi być skojarzone, dzięki czemu jest to metoda na skuteczne włączenie kominka do takiego systemu grzewczego.

Podsumowując należy wspomnieć, że bezproblemowe i efektywne działanie kominka w systemie grzewczym nie polega jedynie na jego skutecznym włączeniu w system ogrzewania domu, ale także na jego właściwej eksploatacji.

 

 

Opracowanie: mgr inż. Joanna Kopica, mgr inż. Radosław Turski.

Materiał objęty prawem autorskim. Publikacja w części lub w całości wyłącznie za zgodą redakcji.

Foto: www.kominek.org.pl